ŞAİR EVLENMESİ
ESERLER > N O Ö P R S Ş
ŞAİR EVLENMESİ:
Eser Sahibi:
İbrahim Şinasi
Türü:
Tiyatro (Komedi)
Tema:
Görücü usulü ile evlenme.
Kişiler:
Şair Müştak Bey, Kumru Hanım, Sakine Hanım, Ziba Dudu, Hikmet Efendi, Habbe Kadın, Ebullaklaka, Batak Ese, Atak Köse, Mahalleli
Özet:
*Müştak Bey, isimli bir genç şair, mahallesinde oturan Kumru isimli bir kızı sever ve bu kız ile evlenmek ister.
*Habbe Kadın ve Ziba Dudu, bu evlilik için aracı olurlar.
*Nikâhtan sonra genç şair Müştak Bey'e Kumru'nun çirkin ve yaşlı ablasını gelin olarak getirirler. Bu bayanın adı Sakine Hanım'dır.
*Bu oyunda din adamlığı görevini kötüye kullanan Ebüllâklâka da yerini alır.
*Hikmet Bey, genç şair Müştak Bey'in arkadaşıdır. İşte bu Hikmet Bey, Ebüllâklâka'ya rüşvet vererek arkadaşı Müştak Bey'i bu zor durumdan kurtarır.
*Olay, Tanzimat yıllarında geçiyor.
*Olayın neredeyse tamamı gelin odasında geçmektedir.
Detay:
*Edebiyatımızda ilk tiyatrodur.
*Tercüman-ı Ahvâl gazetesinde tefrika edilmiştir. 1908’de Selanik’te oynatılmıştır.
*Tek perdelik bir komedya olan bu yapıtta yazar, görücü usulüyle evlenmeyi eleştirir.
*Sosyal bir eleştiri üzerine kurulmuştur.
*Bir töre komedyası özelliği taşıyan yapıt, görücü usulüyle evliliğin sakıncalarını anlatmaktadır.
*Batılı tutum ve davranışı, kılık ve kıyafetiyle pek sevilmeyen, eğitimli olmasına rağmen saf bir yapıya sahip olan Şair Müştak Bey, sevdiği Kumru Hanım’la kılavuz ve yenge hanımlar aracılığıyla evlenmiştir.
*Nikâh sonrasında kendisiyle evlendirilen kişinin Kumru Hanım’ın çirkin ve yaşlı ablası Sakine Hanım olduğunu görünce önce bayılır, sonra itiraz eder.
*Mahallelinin de işe karışmasıyla başına gelenleri kabul etme mecburiyetinde olan Müştak Bey’in imdadına arkadaşı Hikmet Bey yetişir.
*Hikmet Bey’in mahalle imamına verdiği rüşvetle olay çözülür, yapılan hile sonuçsuz kalır.
*Eserin sonunda "lisân-ı avâm üzre kaleme alındı" ifadesine yer verilmiştir, bu ifade Şinasi'nin halk dilinden yana olduğunu göstermektedir.
*Eserde rastlanan bazı olaylar ve motifler Şinasi'nin bu eserinde özellikle Moliere'den etkilendiğini göstermektedir.
*Eserde yer yer orta oyunu etkisi vardır.
*Şair Evlenmesi için Batı tarzı komedi ve orta oyununun sentezidir denilebilir.
*Eserde genelde sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
*Eserin anlatımı oldukça akıcıdır.