EFLATUN CEM GÜNEY HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
EFLATUN CEM GÜNEY: (1896 -1981)
*Cumhuriyet edebiyatı yazarı, şair, öğretmen, gazeteci, radyo programcısı, bürokrat.
* “Masalcı Baba” olarak tanınır.
*Malatya-Hekimhan'da doğmuştur.
*Asıl ismi, Eflâtun Reşid’dir.
*Küçük yaşta ailesini kaybetmiştir.
*İlk ve orta öğrenimini Sivas’ta tamamalar.
*1918’de Sivas Sultânîsini bitirmiş; aynı sene Konya’da Türkçe öğretmenliğine başlamıştır.
*Konya’da Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti’nin İrşâd ve Teftiş Heyetinde de görev almış; Konya’da yayınlanan ve Kuvay-ı Millîye’yi destekleyen dergilerde de yazı yazmıştır.
*1921’den sonra Eskişehir, Kayseri, Sivas, Samsun, Afyon, Kütahya, İstanbul gibi illerde öğretmenlik yapmıştır.
*Kuva-yı Milliye'nin yayın organı Öğüd gazetesinde görev yaparken, bir taraftan da İrşat dergisini çıkarmıştır.
*1950’de Topkapı Sarayı Müze Müdürlüğüne tâyin edilir.
*İstanbul Millî Eğitim Müdür Muâvini olup Halk Eğitim teşkilâtında çalışmaya başlar. (1956)
*1961 yılında Halk Eğitim Başkanı iken yaş haddinden emekliye ayrılmıştır.
*Çeşitli dergi ve gazetelerde görev alan Eflatun Cem Güney, 1981 yılında ölmüştür.
*Eflatun Cem Güney, öğretmenlik yaparken Anadolu’nun birçok şehrini gezmiş; buralarda yaşadığı süre boyunca yazı yazanları, yazmayı sevenleri, okumaya gönül verenleri her zaman desteklemiştir.
*İlk yazdığı eserler dışında 50 yaşından sonra folklor çalışmalarına hız vermiştir.
*Halk şâirlerimiz üzerine incelemeler yapmıştır.
*İstiklâl, İrşâd, Mîsâk-ı Millî, Halk Bilgisi ve Türk Folkloru gibi çeşitli dergilerde yazılar kaleme almıştır.
*Halk hikâyelerine, masallarına, efsanelerine; asıllarına uygun olarak edebî bir nitelik kazandırmıştır.
*Türk folklor ürünlerini, geleneksel halk hikâyelerimizi ve masallarımızı derleyip kendine özgü bir anlatımla yazıya geçirmiş; onlardan faydalanıp yeni eserler vermiştir.
*Çocuk edebiyatımızın önemli yazarlarından olan Eflatun Cem Güney, birçok masalımızın günümüz Türkçe'siyle yeniden ortaya çıkarılması için büyük çaba göstermiştir.
*Kendisi de masallar yazmış; masal yazarı olarak ün yapmıştır.
*Anadolu'nun çeşitli yörelerinde, yerel sanat dergilerinin çıkması için çalışmalar yapmıştır.
*İstanbul Radyosu'nda "Bir Varmış Bir Yokmuş" adlı programda anlattığı masallar büyük beğeni toplamıştır.
*Açıl Sofram Açıl adlı eserinde topladığı masalları, 1956’da Danimarka’daki Hans Christian Andersen Medal Kurumu tarafından 11 eser arasında en mükemmeli olarak kabul edilmiş, Andersen Pâyesi Şeref Diploması ve Dünyâ Çocuk Edebiyâtı sertifikası verilmiştir.
*1960 yılında Dede Korkut Masalları ile aynı armağanı ikinci defâ almıştır.
EFLATUN CEM GÜNEY’İN ESERLERİ:
Şiir: Mâtem Sesleri
Mensur Şiir: İnsan Çocuğa Ağıtlar
Kendi Masalları: Altın Gergef, Emlik Kuzu, Yiğitler Yiğidi Musacık, Düşmez Kalkmaz Bir Allah, Güldükçe Güller Açan Kız, Sihirli Köpük, Zindandan Gelen Mektup, Alişle Maviş, Onlar Ermiş Muradına, Yalancının Mumu, Ağlayan Nar ile Gülen Ayva, Anasız Kuzu, Elmas Bilezik, Aygın Baygın Ses
Masal Kitapları: Bu Toprağın Masalları, Nar Tanesi, Sabır Taşı, Kara Yılan ve Kara Gülmez, Akıl Kutusu, Zümrütanka, Keloğlan Masalları (Altın Heybe, Kül Kedisi, Felek Sillesi), Açıl Sofram Açıl, Congoloz Baba, Bir Varmış Bir Yokmuş, Az Gittim Uz Gittim, Gökten Üç Elma Düştü, Ağlayan Nar ile Gülen Ayva, Al Elma Yeşil Elma, Çöplükte Bitmiş Ama Gül Bitmiş, Dal Olur Eğilir misin?, Hasırcı Baba, Yedi Köyün Yüz Karası, Aygın Baygın Ses, Emlik Kuzu ve Altın Gergef, Düşmez Kalkmaz Bir Allah, Gözü Yollarda Kalan Ana, Saraydan Uçan Kuş, Alişle Maviş, En Güzel Türk Masalları, Güldükçe Güller Açan Kız, Onlar Ermiş Muradına, Sihirli Köpük ve Yaban Gülü, Tellerinde Bülbüller Şakıyan Saz ve Bir Varmış Bir Yokmuş, Yiğitler Yiğidi Musacık, Hasırcı Baba, Nurtopu, Ocak Başında, Kara Yazı
Halk Hikâyeleri: Dertli Kaval, Âşık Garip, Kerem İle Aslı, Tahir İle Zühre, Tanrı Vergisi
Halk Fıkraları: Nasreddin Hoca Fıkraları
Monografi: Erzurumlu Emrah, Âşık Ruhsati, Âşık Meslekî, Âşık Kâmilî
Folklor/Halk Edebiyatı Çalışmaları: Halk Şiiri Antolojisi, Halk Türküleri, Folklor ve Eğitim, Folklor ve Halk Edebiyâtı, Dede Korkut Masalları
Atatürk ile ilgili: Dumlupınar’a Doğru, Atatürk - Hayatı ve Eserleri, Milli Kurtuluş ve Yeniden Doğuş
