EKLER İLE İLGİLİ AYRINTILAR
TÜRKÇE > KONULAR > EKLER
EKLERLE İLGİLİ AYRINTILAR:
-i: Hal eki olabilir. (Evi gördüm.)
-i: İyelik eki olabilir. (Evi yıkılmış.)
-i: Yapım eki olabilir. (Yazı)
Yaz-ı-s-ı-n-ı yayınladık.
1.si Yapım eki, 2.si İyelik eki, 3.sü Hal eki
-e: Hal eki olabilir. (Eve gitti.)(Dolaylı tümleç yapar.)
-e: Yapım eki olabilir. (Yaş-a-mak)
-e: Zarf fiil eki olabilir. (Yüze yüze karşıya geçti.)
-e: Zaman bildiren sözcükte yer alabilir. (Geceye orada oluruz.)
-de: Hal eki olabilir. (Evde oturuyor.)(Dolaylı tümleç yapar.)
-de: Yapım eki olabilir. (Sözde Kızlar)
-de: Zarf yapabilir. (Yarımda yanıma gelecek.)
de: Bağlaç olabilir. (Sen de mi Bürütüs?) (Ayrı yazılır.)
-den: Hal eki olabilir. (Evden çıktı.)(Dolaylı tümleç yapar.)
-den: Yapım eki olabilir. (Candan arkadaş)
-den: Zaman bildiren sözcükte yer alabilir.(Akşamdan yola çıkalım.)
-den: Tamlayan eki olabilir. (Öğrencilerden çoğu)
Not: -i hal eki ile –i iyelik ekini karıştırmamak gerekir.
Kalemi kırdım.
(Hal eki olan –i’yi alan kelime, neyi?, kimi? sorularına cevap verir ve cümlede belirtili nesne olarak kullanılır.)
Kalemi kırılmış.
(İyelik eki olan –i’yi alan kelime, ne? sorusuna cevap verir; ek aitlik, sahiplik anlamı katar. Kelime cümlede, özne olarak kullanılır.)
Evi görülmeye değerdi. (İyelik eki)
Evi dün kiraladık. (Hal eki)
Not: -in iyelik eki ile –in tamlayan ekini karıştırmamak gerekir.
Senin kalemin (1.si: Tamlayan eki, 2.si: İyelik eki)
Kalemin güzelmiş. (İyelik eki)
Bu araba senin. (Tamlayan eki)
Not: -im iyelik eki ile –im ek-fiil ekini karıştırmamak gerekir.
Kolum kırıldı. (İyelik eki. Sahiplik, aitlik bildirmiş ve özne yapmış.)
Yirmi yıllık öğretmenim. (Ek-fiil eki. İsim soylu sözcüğe gelip, yüklem yapmış.)
Çal sazını ozanım. (İyelik eki)
Ben bir garip ozanım. (Ek-fiil eki)
Not: -ler çoğul eki ile –ler şahıs ekini karıştırmamak gerekir.
-ler çoğul eki, çokluk bildirir ve isimlere gelir.
-ler şahıs eki, eylemi yapanların çokluğunu bildirir ve eylemlere gelir.
Çocuklar top oynuyorlar. (1.si: Çoğul eki, 2.si: Şahıs eki)