GAZETE, DERGİ, GENEL AĞ, RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİNİN FARKLARI
SINIFLAR > LİSE 2 > LİSE-2 / 8. ÜNİTE: HABER METNİ
GAZETE, DERGİ, GENEL AĞ, RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİNİN FARKLARI:
İnternet Haberciliğinin Diğer Habercilik Türlerinden Farkları:
*İnternet gazeteciliği, televizyon ile gazetenin olumlu taraflarını bir sentez haline getiren yepyeni bir medya aracıdır.
*Hem yazılı hem sesli hem de görüntülü haberler, İnternetteki web sayfalarında bütünleşik olarak sunulabilmekte, bu özelliği ile gazete ve televizyonun haber iletim sistemlerini bütünleştirerek yazı, ses ve hareketli görüntüleri aynı ortam üzerinde ve eş zamanlı olarak İnternet kullanıcılarına sunabilmektedir.
*Hipermetin özelliğiyle haberle ilgili tüm dokümanlara bağlantılar verilebilmektedir.
*Haberle ilişkili geleneksel araçlardaki zaman ve sütun sınırlılıkları ortadan kalkmıştır.
*Yazı, fotoğraf, grafik, ses, görüntü ve animasyon olarak multimedya özellikleri, haberin içinde birlikte sunulabilmektedir.
*İnternet haberciliğinin en büyük işlevi, bilgileri anında aktarabilmesidir. Dolayısıyla gazetesini eline alan İnternet kullanıcısı için artık o haber, haber olmaktan çıkmıştır.
*İnternet gazeteciliğinde bir haber istendiği anda düzeltilebilir, okurun katkılarıyla yeniden yapılandırılabilir.
*İnteraktif yayıncılık dediğimiz yayın anlayışında, yanlış yapılan habere müdahale edilebilir, uyarılarda bulunulabilir ve haberin düzeltilmesine katkı sağlanabilir.
*Bugün haber, İnternet gazeteciliği sayesinde hemen tüketime sunulmakta ve gazetelere satış avantajı sağlayan bu olguyu etkisizleştirmektedir.
*İnternetin ortaya çıkışıyla birlikte insanlar artık günlük değil anlık yenilenen gazeteler okumaktadırlar.
*Okuyucular, arşivlerde kayıtlı bulunan birçok bilgiye ve habere anında ulaşılabilmektedir.
*Geleneksel gazetecilikte haber okura diret ve tek yönlü sunulurken İnternet ortamında okur, tepkisini yine ilgili bağlantılara tıklayarak anında bildirebilmektedir.
*Okuduğu makale ile ilgili bir sorun olduğunda ise, yazarların e-mail adresleri sayesinde gazetecilerle anında birebir iletişim kurabilmektedir.
*Okuyucu bir haberi İnternet ortamında birçok farklı yazardan ve sütundan ve gazeteden takip ederek karşılaştırma zemini de bulabilmektedir.
*İnternet gazeteciliği ile gelen diğer önemli bir hizmet de “kişiye özel haber”dir. Birçok özel haber, isteyen okurun bilgisayarına özel kutularla yollanmaktadır.
*İnternet gazeteciliğinin belki de en büyük avantajı dağıtım alanında ortaya çıkmaktadır. Sadece bir tek komutla gazete bilgisayar ve İnternet ağı bulunan dünyanın en ücra köşesine bile aynı anda ulaştırılabilmekte ve dağıtımda şu veya bu nedenle gecikme söz konusu olmamaktadır.
Gazete Haberciliğinin Avantajı:
*Basılı gazetelerin yaşanan bütün bu sıkıntılara rağmen haber konusunda önemli bir avantajı vardır. Tamamı uzmanlardan oluşan yayın kurulu bir haberi uzmanlık diliyle ve uzman yorumlarıyla vermektedir. İnternet haberciliği için henüz bu aşama gerçekleşememiştir.
Dergi Haberciliği ile Gazete Haberciliğinin Farkları:
*Gazeteler günlük haber taşıyan yayımlar olduğundan muhabir günlük gelişmelere refleks gösterir. Daha dar bir zamanda, anlık gelişmeleri değerlendirme ve haber yapma durumundadır. Dergide ise haber yapmak için daha uzun bir süre söz konusudur. Dolayısıyla da daha fazla yoruma kaçılabilir ve zaman zaman haber değeri az olan olaylar da aktarılır.
*Dergicilikte zaman sorunu olmadığı için doğru insan, doğru zaman, doğru yöntemler üzerinde durulmaktadır. Oysa gazetecilikte zaman kavramı çok önemlidir. Bu nedenle bir haber yakalanır yakalanmaz haber atlamamak amacıyla doğru insan, doğru zaman ve doğru yöntem gözetilmeksizin harekete geçilmektedir.
*Derginin tüketilme süresi daha uzun olduğu için yazılarda ve fotoğraflarda kalıcılık ögesi ön plana çıkar.
*Gazete ve dergi arasında kullanılan dil bakımından da ayrılıklar bulunmaktadır. Günlük gazetelerde yalın, kısa ve rutin bir dil gözlemlenmektedir. Oysa dergi metinleri akıcı ve sürükleyici bir dille yazılır.
*Gazete haberlerinden daha ayrıntılı işlenebilen dergi haberlerinde, haberle ilgili daha detaylı bilgiler sunulabilmektedir.
*Gazeteyi sattıran manşet haberi ise dergiyi sattıran da kapak haberidir.
Gazete Haberciliği ile Radyo-Televizyon Haberciliğinin Farkları:
*Televizyon haberleri çok geniş bir hedef kitleye ulaşmaktadır.
*Gazetelerin okuyucuya ulaşması için saatlere ihtiyaç vardır. Radyo-televizyon haberleri ise çok hızlı bir biçimde hedef kitlelerine ulaşmaktadır.
*Televizyon bugünün, az öncenin, hatta canlı yayınlarla, o anın haberini izleyiciye aktarır. Bu yüzden gazete, televizyonla güncellik yarışına giremez.
*Yazılı basın haberleri ayrıntılı biçimde sunmakta, radyo ve televizyonlar ise özet halinde vermektedir. Televizyon haberleri, gazetelerin birinci sayfalarına benzetilebilir.
*Gazete haberleri kalıcıdır, televizyon bu açıdan dezavantajlıdır. Kaydedilmedikleri sürece radyo–televizyon haberlerini tekrar tekrar dinleme şansınız yoktur. Gazete haberi gerektiğinde tekrar okunabilir, üzerinde düşünülerek, anlaşılmayan noktalar araştırılabilir.
*Gazetenin okuyucu kitlesi, belli özelliklere sahiptir. Bu kitlenin özelliklerine, isteklerine, beklentilerine göre yayıncılık yapılır. Ancak televizyonun hedef kitlesi, teorik olarak tüm toplumdur.
*Gazete okuyucusu daha etkendir. Televizyonda, öncelikler dayatılır (empoze edilir), izleyici edilgendir. Televizyon haber bültenlerinde, editörün daha belirgin bir kontrolü söz konusudur.
*Gazete okuyabilmek için okuma-yazma becerisi şarttır. Radyo-televizyon ise böyle bir beceri gerektirmez.
Genel Karşılaştırmalar:
*Gazete ya da dergi içeriğini anlamak için okuma-yazma bilmek bir zorunluluktur. Oysa televizyon içeriğini anlamak için özel bir beceri ya da eğitime gerek yoktur. İnternet için ise temel bilgi iletişim teknolojilerini kullanma becerisine sahip olmak gerekir.
*Gazetenin hedef kitlesi gazeteyi satın alanlardır. TV ve İnternet’in hedef kitlesi daha geniştir. Televizyonu izleyenler tam olarak bilinmezken, İnternet sitelerini ziyaret edenler anlık olarak tespit edilebilir.
*Gazete bir gün öncesinin haberlerini sunarken İnternet ve televizyon anlık haber sunar. Olayları sıcağı sıcağına İnternet ve televizyondan izlemek mümkünken, gazetelerde çoğunlukla daha ayrıntılı içerik ve köşe yazıları bulunmaktadır. Meydana gelen bir olayı, yaşandığı anda ve yaşandığı yerden aktarabilme özelliğine sahip televizyona karşın, gazetede aynı haber, farklı yorum ve fotoğraflarla okunabilir.
*İnternet ve televizyon haberlerinin konuşma dilinde yazılmasının temel gerekçeleri vardır. Haber bültenlerindeki zaman baskısı nedeniyle kısa zamanda çok fazla bilgiyi izleyiciye aktarmak gerekmektedir. Gazetede, İnternet ve televizyona oranla zaman/yer baskısı daha az olduğu için daha resmî bir dil kullanılması söz konusudur. Ayrıca televizyon ve İnternet haberlerinde, haberin anlatılırmış gibi izleyiciye/dinleyiciye aktarılması, gazetede kullanılan yazı dili ile mümkün olamamaktadır.
