HALKIN YAŞAMA TARZINI VE DEĞERLERİNİ YANSITAN ŞİİRLER (MANZUMELER)

EDEBİYAT > BATI ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI(MODERN DÖNEM) > MİLLİ EDEBİYAT

C- HALKIN YAŞAMA TARZINI VE DEĞERLERİNİ YANSITAN ŞİİRLER (MANZUMELER):

*Millî Edebiyat döneminde, halkın yaşama tarzı ve değerleri üzerine, anlaşılır bir dille manzumeler yazılmıştır.

*Manzum hikâye ya da manzumeler; şiirin, kafiye, redif, dize ve ritim gibi yapı unsurlarını kullanan hikâyelerdir.

*Yer, olay, kişi ve zaman öğeleri taşıması yönüyle büyük ölçüde öyküye benzer.

*Öyküyle tek farkı şiir biçiminde yazılmış olmasıdır.

*Manzum hikâyelerde genelde toplumsal sorunlar işlenmiştir.

*Anlayış olarak sanat, toplumun hizmetindedir.

*Manzum hikâyeler, belli bir olaya dayalı şiirlerdir.

*Olay, manzum olarak hikâye edilir.

*Günlük konuşma diline ve halk söyleyişlerine, deyim ve atasözlerine yer verilmiştir.

*Tür özellikleri bakımından mesneviyle benzerlik gösterir.

*Bu şiirlerde aruz ölçüsü kullanılmıştır.

*Vezin ve uyağa önem verilmiştir.

*Konuşma dilinin tüm sıcaklığının şiir diline yansıdığı görülür.

*Manzumeler o dönemde toplumun içinde bulunduğu sosyal, siyasal ve ekonomik problemler etrafında oluşmuştur.

*Bu manzumelerin yazılış amacı, halkı aydınlatmak, onun içinde bulunduğu kötü durumdan çıkmasını sağlamak, ona yol göstermektir.

*Millî Edebiyat döneminde halkın yaşama tarzını ve değerlerini anlatan manzumeler yazıldığı dönemle bire bir ilişkilidir.

*Mehmet Akif, manzum hikâye (manzume) türünün edebiyatımızdaki en önemli temsilcilerinden biridir.

*İlk defa Servet-i Fünûn’da (Tevfik Fikret) görülen mensur şiir örneklerinin devamı niteliğinde olan nazmı nesre yaklaştırma anlayışını sürdürüp geliştirmiştir.

*Millî Edebiyat döneminin etkili olduğu dönemde Mehmet Âkif, Türk milliyetçiliği üzerine yoğunlaşan Millî Edebiyat şairlerine katılmamıştır.

*Mehmet Âkif, halkın içinde bulunduğu olumsuz durumların nedenini İslam dininden uzaklaşmaya bağlamıştır.

*Dinden uzaklaşan insanların ne duruma düştüklerini örneklendirmek için de halkın yaşayışını gözler önüne seren manzumeler yazmıştır.

*Manzumelerin ana teması “cahillik, yoksulluk sarmalında kıvranan Müslümanların dramı”dır.

*Bu eserlerde, Türkçülük yerine İslamcılık öne çıkmıştır.

*Şairin İslamcılık görüşünün bütün izleri manzumelerinde görülür.

*Manzumelerinde halkın yaşama biçimini gerçekçi biçimde yansıtmıştır.

*Mehmet Akif, yaşadığını anlatmıştır.

*Özellikle İstanbul’un fakir semtlerinde yaşanan iç yakıcı ve karartıcı hayat sahnelerinin konu edildiği manzumeler, yazıldığı dönemde oldukça ses getirmiştir.

*Halkın yaşamını yansıtmasına karşın, hece ölçüsünü değil, aruz veznini kullanmıştır.

*Manzum hikâye türünün en başarılı örneğini Seyfi Baba isimli eserle vermiştir.

Manzume ve Şiir Arasındaki Ayırıcı Özellikler:

*Şiirde anlatılanları düz yazıyla ifade edemeyiz, manzumede anlatılanları düz yazıyla ifade edebiliriz.

*Şiirde olay örgüsü yoktur, manzumede olay örgüsü vardır.

*Şiirde bireysellik duygu ve çağrışım ön plandadır; manzumede toplumsal konular yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar işlenir.

*Şiirde çok anlamlılık ve imge ağır basarken manzumede sözcükler genellikle gerçek anlamında kullanılır. Genellikle didaktik metinlerdir.

MİLLİ EDEBİYAT