KOMEDİ (KOMEDYA) TÜRÜ VE ÖZELLİKLERİ
EDEBİYAT > METİN TÜRLERİ > TİYATRO > TİYATRO TÜRLERİ
KOMEDİ (KOMEDYA):
*İnsanların ve olayların gülünç yönlerini sunan, hem güldüren, hem eğlendiren ve hem de iğneleyen tiyatro türüdür.
*Dalkavukluk, korkaklık, cimrilik, dalgınlık, ukalalık gibi insanlar için birer kusur olan huy ve alışkanlıklar abartılarak seyirciyi güldürecek tarzda sahneye konulur.
*Güldürerek düşündürmeyi amaçlar.
*Halkın diliyle yazılır. Her türlü söze, şakaya yer verilir.
*Konusunu, hayattan ve günlük olaylardan alır.
*Kişiler halktan veya yüksek zümreden her çeşit insan olabilir.
*Kişilerin her türlü davranışı sahnede gösterilir.
*Birbirini izleyen diyalog ve koro bölümlerinden oluşur.
*Diyalog ve koronun birbirini takip ettiği komedyada beş bölüm ara verilmeksizin oynanır.
*Manzum olarak yazılır.
*Üç birlik kuralına uyulur.
*Her zaman ve her yerde rastlanan insan kusurlarını belli tiplerde göstererek ele alan komedilere “karakter komedisi” (Cimri / Moliere: Karakter komedisi);
belli bir toplumu veya bütün insanlığı ele alarak bozuk ve aksak yanlarını hicveden komedilere “töre komedisi” (Şair Evlenmesi / Şinasi: Töre komedisi);
edebi hicvin sahneye uygulanmış şekline “yergi komedisi”;
şaşırtmaca ve kandırmacaya dayanan, bir derinliği olmayan, sırf güldürmek için yazılan komedilere de “entrika komedisi” denir. (Scapin'in Dolapları / Moliere: Entrika komedisi)
*Türün yazarları:
Yunan – Aristophanes (Eşek Arıları), Menandros;
Latin – Plautus;
Fransız – Moliere (Gülünç Kibarlar)
EDEBİYATA GİRİŞ
METİN TÜRLERİ
>DÜZYAZI TÜRLERİ
>SÖZLÜ ANLATIM TÜRLERİ
>TİYATRO
>GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU
ŞİİR (COŞKU-HEYECAN DİLE GETİREN METİN)
>ŞİİRDE AHENK (SES VE RİTİM)
>SÖZ SANATLARI
- SÖZ SANATLARI
- MECAZ / MECAZ-I MÜRSEL / TEŞBİH
- İSTİARE / KİNAYE / TEŞHİS
- İNTAK / TARİZ / SEHL-İ MÜMTENİ
- TEZAT / TEVRİYE / MÜBALAĞA
- HÜSN-İ TALİL / TENASÜP / TECAHÜL-İ ARİF
- İSTİFHAM / TERDİT / TELMİH
- LEFF Ü NEŞR / TEDRİC / TEKRİR
- RÜCU / İRSAL-I MESEL / İHAM
- CİNAS / SECİ / İŞTİKAK
- AKİS / AKROSTİŞ / LEBDEĞMEZ
- ALİTERASYON / NİDA / KAT' (KESME)
- ANONİM HALK BİÇİMLERİ
- MANİ
- TÜRKÜ
- NİNNİ
- AĞIT
- AŞIK EDEBİYATI BİÇİMLERİ
- KOŞMA
- SEMAİ
- VARSAĞI
- DESTAN
- TEKKE (TASAVVUF)BİÇİMLERİ
- İLAHİ
- NEFES
- NUTUK
- DEVRİYE
- ŞATHİYE
- DEME