MASAL TÜRÜ VE ÖZELLİKLERİ - TYT TÜRKÇE - AYT EDEBİYAT ( YKS ) / SONER HOCA

SONER HOCA İLE TÜRKÇE / EDEBİYAT

İçeriğe git

MASAL TÜRÜ VE ÖZELLİKLERİ

EDEBİYAT > METİN TÜRLERİ > DÜZYAZI TÜRLERİ
MASAL:
*Olağanüstü olayların, olağanüstü kahramanlara bağlanarak anlatıldığı sözlü bir edebiyat ürünüdür.
*Genelde halk arasında anlatılan masallar, sonradan bir yazar tarafından derlenir, yazıya aktarılır.
*Olaylar hayal ürünüdür.
*Yer ve zaman belli değildir.
*Masallarda genellikle bir eğitim amacı saklıdır; masallar bu yönüyle didaktik (öğretici) bir nitelik taşır.
*Genelde zıt durumların mücadeleleri yer alır.
*İyiler ödüllendirilir, kötüler cezalandırılır.
*Evrensel konular işlenir.
*Olaylar, -miş'li geçmiş zaman kullanılarak anlatılır.
*Masal, anonim bir türdür.
*Anlatım kısa ve yoğundur.
*Masalların çoğu "bir varmış, bir yokmuş" ya da "evvel zaman içinde, kalbur saman içinde" gibi ifadelerle başlar.
*Bunlara tekerleme ya da döşeme denir.
*Tekerlemeden sonra olay (asıl masal) ve dilek bölümleri gelir.
*Türk masallarında dilek bölümü genelde "Onlar ermiş muradına..." ya da "gökten üç elma düştü…" biçiminde başlar.
*Masallarda milli ve dini motiflere hemen hiç yer verilmez.

*Masal türünün Hindistan'da doğduğu sanılmaktadır.
*Dünya edebiyatında masal türündeki ilk eser, Hint edebiyatının ürünü olan ve Beydeba’nın yazdığı "Kelile ve Dimne" (Pança Tantra) sayılabilir.

*Günümüzde belli bir kişinin ortaya koyduğu yapma masallarda yazılmaktadır.  
(Dünyada meşhur yapma masal yazarları; İngiliz Oscar Wilde, Danimarkalı Andersen, Fransız La Fontaine’dir.)

*Türk masalları üzerinde, bizde Pertev Naili Boratav, Eflatun Cem Güney, Ziya Gökalp, Tahir Alangu gibi kişiler çalışmıştır.
*En eski derleme masal kitabımız “Billur Köşk”tür.
*Masal Türünün Önemli Eserleri:
Binbir Gece Masalları (Doğu Edebiyatı)
Grimm Kardeşlerin Masalları (Alman Edebiyatı)
Andersen Masalları (Danimarka Edebiyatı)
Perrault Masalları (Fransız Edebiyatı)
Keloğlan Masalları (Türk Edebiyatı)


MASAL PLANI:
Masallar; döşeme, serim, düğüm, çözüm ve dilek bölümlerinden oluşur:

Döşeme:
*Dinleyicinin ilgisini çekme amacı taşıyan tekerleme bölümüdür.
* “Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde...” gibi kalıplaşmış sözlerle başlar.

Serim:
*Kişiler tanıtılır.
*“Bir memleketin birinde...” gibi ifadelerle olaya giriş yapılır.

Düğüm:
*Olaylar gelişir, çatışma ortaya konur.
*İyiler ve kötüler bu bölümde belirginleşir.
*Olayın ayrıntılarına girilir.
*Merak duygusu yoğunluk kazanır.
*Olaylar hızlanarak çözüm noktasına yönelir.

Çözüm:
*Düğüm bölümünde belirginleşen çatışma bu bölümde iyilerin kazanması ve kötülerin cezalandırılmasıyla çözülür.

Dilek:
*Masal “Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine”, “Darısı yurdumuzun güzelleri başına” gibi iyi dilek bildiren kalıplaşmış sözlerle son bulur.

EDEBİYATA GİRİŞ


>ÖĞRETİCİ METİNLER

>EDEBİ METİNLER

>OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBİ METİNLER

METİN TÜRLERİ

>DÜZYAZI TÜRLERİ

>SÖZLÜ ANLATIM TÜRLERİ

>TİYATRO

>GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU

>ŞİİR TÜRLERİ


ŞİİR (COŞKU-HEYECAN DİLE GETİREN METİN)


>ŞİİRDE AHENK (SES VE RİTİM)

>SÖZ SANATLARI

>NAZIM BİRİMLERİ

>NAZIM BİÇİMLERİ-TÜRLERİ


DİVAN EDEB. NAZIM BİÇİMLERİ


HALK EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ


                                      BATI ETKİSİNDE TÜRK ED. BİÇİMLERİ




                                                İçeriğe dön