MÜNAZARA TÜRÜ VE ÖZELLİKLERİ

EDEBİYAT > METİN TÜRLERİ > SÖZLÜ ANLATIM TÜRLERİ

MÜNAZARA:

*Herhangi bir konu üzerinde zıt düşüncelerin karşılıklı olarak savunulmasına “münazara” denir.

*Münazara, bir konuda karşıt görüşleri savunan takımların fikirlerini çarpıştırdıkları bir tartışma platformudur.

*Münazarada amaç, öğrencilerin, dersin dışında başka kitapları okumasını ve incelemesini, düşünceleri arasında bağ kurabilmesini sağlamak; onların konuşma becerilerini geliştirmektir.

*Münazara sayesinde öğrencilerin konuşma yeteneği gelişir, yorum becerileri artar ve öğrenciler farklı konular üzerinde fikir üretme, kendi fikrini savunma yeteneği kazanırlar.

*Bir münazara kapışmasının konusu, tartışılabilecek her şey olabilir; ancak ağırlıklı olarak güncel, sosyal ve siyasi meseleler tartışılır.

*Münazara için genellikle üçer ya da dörder kişilik iki grup kurulur.

*Her grubun bir başkanı vardır, başkanlar grubun sözcüsü durumundadır.

*Gruplardan birisi işlenecek konuya olumlu, diğeri ise olumsuz yönden savunmalıdır. Yani, bir grup "tez", diğer grup ise "antitez"i almalıdır.

*Münazara yapacak kişileri değerlendirmek için bir "jüri" seçilir.

*Jüri, kendi arasından bir başkan seçer; konuşmaları nasıl puanlayacağını belirler ve puanlama kâğıtlarını önceden hazırlar.

*Münazaraya katılacak kişiler ve jüri üyeleri münazara tekniği konusunda önceden bilgilendirilmelidir.

*Yarışmacılar, hazırlık yapabilmeleri için münazara zamanından bir süre önce tartışılacak konuyu ve hangi tarafı savunmaları gerektiğini öğrenirler.

*Münazırlar (münazaraya katılanlar) bu süre içerisinde ve maç esnasında aldıkları notlarla, sıra kendilerine geldiğinde sunacakları konuşmalarının taslağını hazırlarlar.

*Sunum esnasında bu notlardan yararlanmak serbesttir.

*İki grup da kendi aralarında iş ve konu bölümü yapıp münazara gününe kadar hazırlıklarını tamamlarlar.

*Hazırlanan metinler ekipçe önceden gözden geçirilir. Böylece münazara günü kim, neyi, nerede söyleyecek? Karşı ekibin öne süreceği savlar neler olabilir? Bu savlara karşı nasıl bir savunma yolu izlenecektir? Bunlar ve bunlara benzer sorular üzerinde topluca düşünülür.

*Konuşmacılara, araştırma için en az 2-3 hafta süre verilmelidir.

*Münazarada önemli olan "savunma"dır.

*Taraftarı az olan bir düşünce, iyi savunulduğu zaman çok kişi tarafından takdir edilebilir.

*Münazarada yazılı metne bakarak okuma uygun değildir.

*Münazarada etkili savunmanın önemli olması gibi, belli zaman içinde konuşmak da önemlidir. Bu nedenle konuşmacılara eşit zaman dilimleri verilmelidir. Bu zaman, genellikle 5-15 dakikadır.

*Münazarayı yöneten kişi ya da jüriden biri, konuşma süresi biter bitmez, önceden kararlaştırılan bir işaretle konuşmacıyı durdurmalıdır.

*Konuşmacılar konularını savunurken, izleyicilerin büyük bir sessizlikle konuları dinlemesi gerekmektedir.

*İzleyiciler savunulan düşüncenin doğruluğunu ya da yanlışlığını onaylayacak davranışlardan uzak durmalıdır.

*Konuşmacılar sırayla konuşmalarını sunarlar.

*Her iki ekipten birer üye son konuşmaları yapıp öne sürdükleri savların yinelemesini yapmadan karşı tarafın konuşmalarında yer alan kanıtları topluca çürütmeye çalışır.

*Yaklaşık bir saat süren bu tartışma, jüri heyetinin maç boyunca aldığı notlara dayanarak maçın sonucunu açıklamasıyla sonlanır.

*Jürinin, değerlendirmesini yaparken öncelikli olarak ele aldığı, yarışmacıların argümanlarını ne kadar etkileyici sundukları değil, bu argümanların ne kadar sağlam ve tutarlı olduğudur.

*Ekiplerin konuşmacıları, konuşmalarını bitirip jürinin kararını öğrenince, sonuç ne olursa olsun, birbirlerini kutlamalı, nezaket ve görgü anlayışlarını ortaya koymalıdırlar.

*Forum, açık oturum, sempozyum gibi tartışmalar basın ve halk önünde gerçekleştirilirken münazara daha çok eğitim amacıyla sınıflarda, okullarda düzenlenir.

*Münazara, yarışma havasında gerçekleştirilmesi bakımından “tartışma”dan farklılık gösterir.

*Jürinin, değerlendirmede dikkat edeceği özellikler:

-Türkçeyi kullanma gücü. (Diksiyon, vurgu, tonlama, kelime hazinesi, cümle kurma vb.)

-El, kol ve yüz hareketlerini (mimik) yerinde kullanma.

-Hazırlıklı olma ve savunmada inandırıcı olma. (Belgeler, istatistikî bilgiler, resimler, gazete ve dergi haberleri, güncel olaylarla örnekleme vb.)

-Dinleyicileri etkileme.

*Yarışmacıların dikkat edeceği hususlar:

-Tartışma konusu dışına çıkmamak.

-Düşünceleri anlaşılır, açık ve kısa söylemek.

-Söylenmiş düşünceleri, daha önceden verilmiş örnekleri tekrarlamamak.

-Münazarayı benlik, kişisel üstünlük sorunu yapmamak.

-Münazarayı yönetenin uyarılarına karşı gelmemek.