ŞAHABETTİN SÜLEYMAN HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
ŞAHABETTİN SÜLEYMAN (1885 – 1919)
*Fecr-i Ati şair ve yazarı, fikir adamı, memur, öğretmen, gazeteci.
*İstanbul'da doğmuştur.
*Bir süre İstanbul'da eğitim aldıktan sonra İzmir İdadîsini bitirmiştir.
*İdadide Baha Tevfik, Yakub Kadri, Şükrü Saraçoğlu ile arkadaşlık yapmıştır.
*Okul yıllarında Fransızca'yı iyi derecede öğrenmiş; Fransız edebiyatına vakıf olmuştur.
*İdadiden sonra Mülkiye Mektebini bitirmiştir. (1908)
*Eğitimini takiben memuriyet hayatı başlar.
*Bir ara Vefa İdadisinde Fransızca öğretmenliği yapmıştır.
*Çıkmaz Sokak adlı tiyatrosunun ahlak dışı bulunması üzerine bu görevinden alınır.
*Farklı okullarda öğretmenlikler yaptıktan sonra son olarak Galatasaray Sultanîsinde edebiyat derslerine girer.
*1908 sonrası aktif politikaya yönelmiştir. Osmanlı Demokrat Fırkasına katılır.
*Şahabettin Süleyman'ın hükümet ve İttihat ve Terakki’yi tenkid eden yazıları, Hâkimiyet-i Milliye, Yeni Ses, Muâhede gibi gazetelerde yayımlanmıştır.
*1912'den sonra siyâsî faaliyetleri bırakır.
*“Rübab” adlı bir haftalık dergi çıkarmış; başyazarlığını yapmıştır.
*Balkan savaşı yıllarında Türk Ocağı'na girer.
*Şahabettin Süleyman, arkadaşları arasında sevilen bir şahsiyet olmasına rağmen servetini israf etmiş, sağlığına dikkat etmemiş ve gençliğini bohem sefaleti içinde geçirmiştir.
*Gezi için gittiği İsviçre'deyken, İspanyol gribine yakalanır ve iyileşemeyerek 1919 yılı başlarında 34 yaşında vefat eder.
*İlk yazıları, İdâdiyi bitirdikten sonra İzmir basınında yayımlanmaya başlamıştır.
*İlk yazısı, İzmir’de yayımlanan “Ahenk” adlı dergide çıkan “Ceriha-i Namus” adlı öyküsüdür.
*Edebi hayatında Ömer Seyfeddin’in rolü olmuştur.
*İstanbul'a gelmesiyle edebi çalışmalarını yoğunlaştırır.
*Resimli İstanbul, Resimli Roman, Servet-i Fünun, Musavver Hâle, Mehâsin, Musavver Muhit, Musavver Eşref, Resimli Kitap, Tenkid, Yeni Ses gibi dergilerde yazılarını yayımlar.
*Şiir ve Tefekkür adlı bir dergi çıkarmak istemiş ama ancak iki sayı çıkarabilmiştir.
*Fecr-i Âti edebî topluluğunun kuruluşunda Şahabettin Süleyman da yer almıştır.
*"Sanat şahsî ve muhteremdir." cümlesinin ona âit olduğu söylenir.
*Şahabettin Süleyman'ın hikâyelerinin çoğu aşk konuludur.
*Şahabettin Süleyman, tiyatro eserlerinin ikisini (Ben... Başka! , Kösem Sultan) Tahsin Nâhid'le ortak yazmıştır.
*Tiyatroları genelde tezli sosyal dramlardır. Teknik açıdan zayıftır.
*Tiyatro yazarlığının yanı sıra bazı tiyatrolarda oyuncu olarak sahneye çıkmıştır.
*"Dâr'üt-Temsîl-i Osmânî", "Yeni Tiyatro Cemiyeti" gibi tiyatro topluluklarına katılmıştır.
*Tiyatro ile ilgili tenkitler yazar.
*Yazılarının ve eserlerinin ana temaları aşk, kıskançlık, ihanet, ihtiras, aile içi geçimsizlikler, çocuk sevgisi, sanat ve meslek gayreti, siyasî çekişmeler, istibdat, taassup, aydın-halk-yönetici anlaşmazlığı, nesil ve kültür farklılıklarının doğurduğu sorunlardır.
*Genel anlamda konuşma diline yakın bir dil kullanmıştır.
*Batı edebî türü olan "nuvel-diyalog" şeklini "tekellümî hikâye" adıyla edebiyatımıza getirmiştir.
*"Fantaziye" dediği mensur şiirler de yazmış; sanat ve edebiyat üzerine tenkid yazıları, edebiyat tarihleri, antolojiler kaleme almıştır.
*Batı edebiyatı akımlarıyla beslenip Anadolu’nun Türkleşmeye başladığı dönemin şairlerindeki samimi söyleyişi esas alan “Nâyîler” (Nesl-i Ati / Yeni Nesil) adlı yeni bir edebî zümrenin oluşumunu desteklemiştir.
*Türkiye’de modern anlamdaki edebiyat tarihi çalışmalarının kurucusu sayılır.
*Yazdığı Târîh-i Edebiyyât-ı Osmâniyye İdâdîlerde ders kitabı olarak okutulmuştur.
*Abdülhak Şinasi Hisar, onun hakkında "büyük aşkların değil, küçük iptilâların adamı" der.
ŞAHABETTİN SÜLEYMAN'IN ESERLERİ:
Tiyatro: Fırtına, Çıkmaz Sokak, Aralarında, Karun, Avdet, Aziz Katil, Kül ve Burgu, Yeni İzdivaçlarda
Tiyatro/Tahsin Nahit ile yazdıkları: Kösem Sultan, Kırık Mahfaza, Osman-ı Sani, Talak, Bir Mücadele-i Hissiye, Ben.. Başka!
Hikâye: Fırtına, Ceriha-i Namus
Ders Kitabı: Târih-i Edebiyat-ı Osmaniye, Yeni Osmanlı Tarih-i Edebiyatı (Fuad Köprülü ile)
Antoloji: Rehber-i Erib-Kâmil: Bir Muallimin Şâkirdlerine Dersleri, Resimli Muktatafât
Edebî Tenkid, Edebiyat Tarihi: Nâmık Kemâl, Abdülhak Hâmid, Sanat-ı Tahrir ve Edebiyat, Malûmat-ı Edebiyye I-II (Fuad Köprülü ile)
Fikrî Eserleri: Meşrutiyette Terbiye-i Etfal (Fuad Köprülü ile), Osmanlılıkta Vâhime-i Mesuliyyet (1913).
Tercüme: Emil Faguet’den Aşk: Nesâyih-i Aşereden