5N 1K KURALI (KİM, NE, NEREDE, NE ZAMAN, NASIL, NEDEN)
SINIFLAR > LİSE 2 > LİSE-2 / 8. ÜNİTE: HABER METNİ
5N 1K KURALI
(KİM, NE, NEREDE, NE ZAMAN, NASIL, NEDEN):
*Gazete haberlerinde uyulması gereken ilkeler vardır.
*Haber yazısı için araştırma yapan bir kişi, haber niteliği taşıyan bir olay ya da durum ile karşılaşınca şu soruları sorar:
Kim, kimi, ne, neyi, nasıl, niçin, nerede, ne zaman?
*Bir haberde, bunların eksiksiz verilmesi gerekir.
*Böylelikle haberin detayları araştırılmış olur ve haber yazarı, yazısında eksik bir nokta bırakmaz.
*Haber yazıları, 5N 1K’da yer alan sorulara verilen cevaplarla genişler.
*Bu soruların cevabının yer almadığı haber yazılan eksiktir. Okuyucunun merakını gidermez, olayı tam olarak yansıtmaz, olay hakkında yeterli bilgiyi içermez.
*En çok “Kim?” ve “Ne?” soruları önemlidir.
*Okuyucular, “Kim ne yaptı?”, “Kimin başına ne geldi?” ve “Ne oldu?” sorularının cevabını haberde görmek isterler.
-Ne/Kim:
*Habere kaynak olan olayın kimin başından geçtiği / olaydan kimin etkilendiği / olayı kimin yaptığı ya da neyin olay sonucunda etkilendiği bildirilmelidir.
"Vezüv yanardağı patladı."
"Tarihi Zeus Heykeli kaçırıldı."
"Atatürk bütün yurtta ve dış temsilciliklerimizde anıldı."
-Neyi/Kimi:
*Habere kaynak olan olayın kimi, neyi etkilediği bildirilir.
"Bakanlar Kurulu, memur maaş katsayısını görüştü."
"Milli Eğitim Bakanı, resim çalışmalarıyla uluslararası başarı kazanan beş öğrenciyi kutladı."
-Nasıl:
*Habere kaynak olan olayın yapılış, meydana geliş sürecinin anlatıldığı bölümdür.
-Niçin/ Neden:
*Habere kaynak olan olayın neden etkilendiği / neden yapıldığı bildirilir.
-Nerede:
*Yer bilgisi haberlerde genelden özele doğru verilir; ülke, il (varsa ilçe, köy), mahalle, semt, cadde, sokak, ev, mutfak.
-Ne zaman:
*Zaman bilgisi de haberlerde genelden özele doğru verilir; yıl, ay, gün, saat, dakika.
