ARA SÖZ / ARA CÜMLE
TÜRKÇE > KONULAR
ARA SÖZ - ARA CÜMLE
*Temel cümlenin tamamlayıcısı, bazen de bir ögenin açıklayıcısı durumunda olan ve diğer cümle ögeleri arasına giren “sözcük, sözcük grubu ya da cümleler” dir.
*Cümleden çıkarıldıklarında, cümlenin anlamında bir değişme olmaz. Anlatım bozulmaz. Ancak, anlamda bir daralma olabilir.
*Eğer bir ögenin açıklayıcısı durumundaysalar, açıkladıkları ögeden sonra gelirler. Açıkladıkları öge ile aynı öge görevini üstlenirler.
*Bir ögenin açıklayıcısı olmadıklarında “cümle dışı unsur” olarak kabul edilirler.
Not: Örneklerde de görüldüğü gibi “ara söz, ara cümle” iki virgül ya da iki kısa çizgi arasında kullanılır.
İstanbul’u, doğup büyüdüğüm şehri, çok özledim.
(Ara söz Nesneyi açıklamaktadır.)
Ahmet’i –dayımın oğlunu- yıllardır görmüyorum.
(Ara söz Nesneyi açıklamaktadır.)
İki arkadaşım –Ahmet ve Hasan- dün yola çıktılar.
(Ara söz Özneyi açıklamaktadır.)
Vatanıma, canım Anadolu’ma, çok şeyler borçluyum.
(Ara söz Dolaylı Tümleci açıklamaktadır.)
Ahmet de bu konuda, çoğu gibi, beni yalnız bıraktı.
(Ara söz bir ögenin açıklamasını yapmamıştır.)
Dün, farkında olmadan, seni kırdığım için üzgünüm.
(Ara söz bir ögenin açıklamasını yapmamıştır.)
Arkadaşlar, emin olun, bu sınavı kazanacaksınız.
(Ara cümle durumundadır)
Dayım –o da mühendisti- beni yanına alacaktı.
(Ara cümle durumundadır)