AZİZ MAHMUD HÜDAİ HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
AZİZ MAHMUD HÜDAİ: (16. YÜZYIL)
*Halk/Tekke edebiyatı şairi, müderris.
*Dinî-tasavvufi şiirin önemli temsilcilerinden biri sayılır.
*1541 yılında Koçhisar’da doğmuştur.
*İstanbul’da Molla Nasırzade’den dersler almıştır.
*Hocasıyla birlikte Edirne’ye gitmiş, Sultan Selim Medresesi’nde hocalık yapmıştır.
*Şam ve Mısır’ı dolaşmış, Bursa’da müderrislik görevinde bulunmuştur.
*Çeşitli yerlerde irşad görevini sürdüren Aziz Mahmut Hüdai, İstanbul’da tekke açmış, aruz ve hece vezniyle şiirler yazmıştır.
*1628 yılında Üsküdar’da vefat etmiştir.
*Sade ve hikemi mahiyette şiirler yazmıştır.
*Şiirlerinde, bazen hece, bazen de aruz veznini kullanan Hüdâyî, İbnü’l-Arabî’nin sistemleştirdiği vahdet-i vücûd anlayışına bağlı bir mutasavvıftır.
*Manzum ve mensur yirmi üç kadar eseri vardır.
*Azîz Mahmûd Hüdâyî, insanların Ehl-i sünnet îtikâdında bulunmaları ve ibâdetlerini doğru yapmaları için pek çok eser yazmıştır.
AZİZ MAHMUD HÜDAİ’NİN ESERLERİ:
Divân-ı İlâhîyat, Tarikatnâme, Tezâkir-i Hüdâi, Ecvibe-i Mutasavvıfâne, Nasâyih ve Mevâız, Mi’râciye, Necatü’l Garik fi’l-Cem’i ve’t-Tefrik, Câmiu’l-Fadâil ve Kâmiu’r-Reâil, Fethu’l-Bâb ve Refu’l-Hisâb, Keşfü’l-Kânâ an Vechi’s-Sema, Habbetü’l-Mahabbe, Nefâisü’l-Mecâlis, Tecelliyât, Vâkıât
>TÜRKÇE ESERLERİ:
Divân-ı İlâhîyat: Tasavvufî hikmet ve nasihatlerden oluşmuş bir Divân’dır.
Tarikatnâme: Dervişliğin erkân ve adabı anlatılmaktadır.
Tezâkir-i Hüdâi: I. Ahmed’e gönderilen mektup ve tezkirelerin toplandığı bir eserdir.
Ecvibe-i Mutasavvıfâne: Kendisine sorulan bazı tasavvufî sorulara verdiği cevaplardır.
Nasâyih ve Mevâız: Bazı nasihat ve vaazların derlendiği bir eserdir.
Mi’râciye: Mi’rac’ı, ayet ve hadislere dayanarak anlatan küçük mensur bir risaledir.
Necatü’l Garik fi’l-Cem’i ve’t-Tefrik: Bazı tasavvufî makamlardan bahseden eserdir.
>ARAPÇA ESERLERİ:
Câmiu’l-Fadâil ve Kâmiu’r-Reâil: Tasavvufî ahlaka dair olan meşhur eseridir.
Fethu’l-Bâb ve Refu’l-Hisâb: İnsanın yaradılışından ve insanın sıfatlarından bahseden bir eserdir.
Keşfü’l-Kânâ an Vechi’s-Sema: Tasavvuftaki sema konu edilmiştir.
Habbetü’l-Mahabbe: Allah, peygamber ve ehl-i beyt sevgisi üzerine bir eserdir.
Nefâisü’l-Mecâlis: Bazı ayetlerin tasavvufî tefsiri yapılmıştır.
Tecelliyât: Hayatta iken mazhar olduğu tecellileri anlatan ve tarihleri ile tespit edilen bir risâledir.
Vâkıât: Tarikat sırları ile ilgili bir risaledir.
