CAHİT SITKI TARANCI HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
CAHİT SITKI TARANCI: (1910-1956)
*Cumhuriyet edebiyatı şairi, yazar, memur, spiker, mütercim.
*Diyarbakır’da doğdu.
*Asıl adı Hüseyin Cahit’tir.
*İstanbul’a Saint Joseph Lisesi’ne gönderilmiş; oradan Galatasaray Lisesi’ne geçmiştir.
*Burada Ziya Osman (Saba) ile tanışmıştır.
*Bir süre Sümerbank’ta memur olarak çalıştıktan sonra eğitim için Paris’e gitti.
*Paris’te Oktay Rifat’la birlikte bir süre Paris Radyosu Türkçe Yayınlar Servisi’nde spiker olarak çalıştı.
*1944 yılı sonlarında Ankara’ya geçmiş ve Anadolu Ajansı’na mütercim olarak girmiştir.
*1945’te Cumhuriyet Halk Partisi şiir yarışmasında “Otuz Beş Yaş” şiiriyle birinci olmuştur.
*Bu tarihten itibaren şair ve yazarların bulunduğu edebiyatçılar çevresinde yaşamaya başladı.
*1954 yılında hastalandı ve tedavi için gittiği Viyana’da öldü.
*Yolun yarısının 35 olduğunu dile getiren şair, 46 yaşında ölmüştür.
*Lisedeyken ünlü bir şair olmaya heveslenen Cahit Sıtkı, ilk şiirlerini, 1930’lu yıllarda Servet-i Fünûn-Uyanış ve Muhit ile Galatasaray Lisesi’nin Akademi dergisinde yayımlamıştır.
*Sonraki yıllarda Varlık, Yücel, İnkılâpçı Gençlik, Ağaç, İnsan, Gündüz, Akpınar, Ülkü, Kültür Haftası, İstanbul, Yaratış, Cumhuriyet, Akşam, Vatan, Sanat ve Edebiyat gibi gazete ve dergilerde eserleri yayımlanır.
*Cahit Sıtkı, Fransız sembolist şairlerin etkisinde kalmıştır. Zaman zaman romantizm etkileri görülür.
(Baudelaire’i okuduktan sonra düşünüşüm, duyuşum, görüşüm değişti.)
*Vezne, şekle önem vermiş; şiirde ses, anlam ve biçim bütünlüğünü çok dikkat etmiştir.
*Genelde hece ölçüsüyle yazmıştır; ölçüsüz şiirleri de vardır.
*Zamanla, milliyetçi, memleketçi edebiyattan ve halk şiirinden etkiler görülür.
*Şiirlerinde derin bir düşünce, fikir ve felsefe bulunmaktadır.
*1935’ten sonra yazdığı şiirlerde, dönemin toplumsal şartları ve nihilizm duygusuyla, “yalnızlık, ölüm” gibi temaları yoğun olarak işler.
*Sanatta insanı, bireyi ön planda tutmuştur.
*Orhan Veli ve arkadaşları gibi toplumsal, dinî ve tarihî değerlere ilgi duymadığından boşluğa düşmüş; kaçış psikolojisiyle, bazen tabiata bazen de yaşama sevincine sığınmaya çalışmıştır.
*Şiirlerinde “yalnızlık, çaresizlik, çirkinlikten şikâyet ve ölüm korkusu, yaşama sevinci” en önemli temalardır.
*Sade, akıcı ve âhenkli bir dili vardır.
*Halk deyimlerini kullanmıştır.
*Çoğu gerçeğe bağlı olan mecazları, derin, karışık ve şaşırtıcı değildir.
*Uzak çağrışımlara ve hayal oyunlarına pek itibar etmemiştir.
*Zaman zaman bazı imaj ve sembollere başvurmuştur.
*Cahit Sıtkı şiir konusundaki görüşlerini çeşitli yazılarıyla mektuplarında uzun uzadıya açıklamıştır.
* “Şiir, kelimelerle güzel şekiller kurma sanatıdır.”, “Şiir, ulaşmak istediğim esas mefkȗredir.” der.
*Şiirleriyle paralellikler gösteren hikâyeler de yazmıştır.
*Ziya Osman Saba ile mektuplaşmaları edebiyat tarihimizde meşhurdur.
CAHİT SITKI TARANCI’NIN ESERLERİ:
Şiir: Ömrümde Sükût, Otuz Beş Yaş, Düşten Güzel, Sonrası
Mektup: Ziya’ya Mektuplar, Evime ve Nihal’e Mektuplar
Öykü: Gün Eksilmesin Penceremden
Makale-deneme: Yazılar, Makaleler, Konuşmalar, Yanıtlar
Biyografi: Peyami Safa: Hayatı ve Eserleri (İstanbul 1940).
Çeviri: Fransa’da Müstakil Resim (Ahmet Muhip Dıranas ile)
