ENDERUNLU VÂSIF HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
ENDERUNLU VÂSIF: (19. YÜZYIL)
*Divan edebiyatı şairi.
*Asıl adı Osman olan, muhammes, gazel ve şarkılarıyla tanınan divan şairi.
*Çocukluğunda saraya alınıp Enderun'da yetiştiği için bu isimle anılır.
*1818 yılına kadar sarayda kaldı. Osmanlı Padişahı 3. Selim devrinden itibaren hünkâr baş lalalığı, peşkir ağalığı, anahtar ağalığı, kiler ağalığı gibi görevlerde bulundu.
*1824 yılında İstanbul’da yaşamını yitirdi.
*Divân-ı Gülşen-i Efkâr-ı Vâsıf-ı Enderûni adlı divanında günlük dile ve gerçek anlatımlara rastlanır.
*Yaşadığı dönemde şarkılarıyla beğenildi.
*Eserlerinde Nedim’in etkisi görülür.
*Sade bir dil kullandı, günlük hayatla ilgili şiirler yazdı, üslubu içten ve doğaldır.
*Şiirlerinin büyük bir kısmı tehzil yani alay ve taklit özelliği gösterir.
*Şiirinde döneminin orta sınıf insanının duygu, düşünce ve yaşayışları bulunur.
*Şiirlerinde İstanbul’un önemli bir yeri vardır.
*Enderûnlu Vâsıf için, divan şiirine halkı, sokağı katmak isteyen şair denebilir.
*Vâsıf eski şiirin kurallarına, eski kültürün estetik değerlerine fazla sadık kalmaksızın hatta kuralları umursamadan yazmıştır.
*Şiirleri açık-saçık, bayağı, sanatsız bulunduğu için "değersiz bir şair" diye isimlendirildiği oldu.
*Ahmet Hamdi Tanpınar onun için “zevk çözülüşünün vesikası” tanımını kullanır.
*Mahallileşme akımının bu yüzyıldaki en önemli temsilcisidir.
*19. yüzyılda şarkı türünde en çok eser veren sanatçıdır.
*Enderunlu Vasıf döneminde yaptırılan köşk, saray gibi bazı büyük yapılar için manzum kitabeler yazmıştır.
*Enderunlu Vasıf yaşadığı dönemde Türk Sanat müziği sever olarak bilinmiştir.
*Yazdığı şiirler (özellikle şarkıları) günün bestecileri tarafından güfte olarak Türk Sanat müziği parçaları olarak bestenlenmiş ve icra edilmiştir.
ENDERUNLU VÂSIF’IN ESERLERİ:
Divan
Dîvân-ı Gülşen-i Efkâr-ı Vâsıf-ı Enderûnî:
*Şairin tek eseri, yazma ve basma nüshaları bulunan mürettep divanıdır.
*5000 beyti aşan bir hacimdedir.
*Eser iki münâcât, beş na‘t, Mevlânâ’ya bir na‘t, dördü III. Selim, üçü II. Mahmud ve biri vâlide sultan hakkında methiye, bir kasîde-i ramazâniyye, seksen dokuz tarih, 139 gazel, bir terkibibend, bir kadının kızına öğütleriyle onun cevabını ihtiva eden otuz üç bentten oluşan iki muhammes, 218 şarkı ile bir müseddes, altmış beş kıta ve on bir müfredden meydana gelmektedir.
