İSMAİL SAFA HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
İSMAİL SAFA: (1867-1901)
*Servet-i Fünûn dönemi şair ve yazarı, eleştirmen, memur, öğretmen.
*Gazeteci ve yazar İlhami Safa ile romancı ve fikir adamı Peyami Safa’nın babasıdır.
*Mekke’de doğmuş ve çocukluk yıllarını Mekke’de geçirmiştir.
*Edebiyatla ilgilenen bir aileye mensuptur.
*Annesini ve babasını kaybedince İstanbul’a gelir.
*Dârüşşafaka’dan mezun olur (1886).
*Memurluk ve edebiyat öğretmenliği yapar.
*1895’te verem hastalığına yakalanır ve hava değişimi için Midilli’ye gider.
*Zaman zaman siyasî olaylara karışmış; muhalif davranmıştır.
*En son Sivas’a tayin edilir.
*1901’de henüz 35 yaşındayken burada ölür.
*Babası divan teşkil edecek kadar şiir yazmış olan İsmâil Safâ’nın kardeşleri de şair idi.
*Şiir yazmaya Dârüşşafaka’da öğrenci iken başlamıştır.
*İlk şiirlerini “Safâ” imzasıyla Tercümân-ı Hakîkat’te yayımlar.
*Saâdet, Mürüvvet, Mecmûa-i Muallim, İmdâdü’l-Midâd ve Mirsad’da manzumeleri yayımlanır.
*Şiirlerinden dolayı Muallim Nâci kendisine “şâir-i mâderzâd” (anadan doğma şair) unvanını vermiştir.
*Zaman zaman "Kâmil" takma adını kullanmıştır.
*1889’da ilk manzum eseri Sünûhât’ı bastırmıştır.
*1884-1892 yıllarında yazdığı şiirlerde Muallim Nâci’nin etkisinde kalır.
*1892’den sonra şiirde yeni arayışlara yönelmiştir.
*Şiirlerini ve edebî makalelerini Resimli Gazete, Hazîne-i Fünûn, Mekteb, Malûmat ve Maârif’te yayımlar.
*Bir ara Maârif dergisinde başyazarlık yapar.
*Servet-i Fünûn dergisinde yenilik taraftarı edebiyatçıların toplanmalarından sonra şiir ve makalelerini bu dergiye göndermeye başlamıştır.
*Servet-i Fünun’da ilk basılan şiiri Yar ile Hasb-i Hal’dir.
*Safa, Tanzimat’tan Servet-i Fünûn edebiyatına geçiş dönemi şairlerinden kabul edilir.
*1896-1901 yıllarında yazdıklarını başta Servet-i Fünûn olmak üzere Maârif, Mekteb, Pul Mecmuası, İrtikā, Mütâlaa, Fevâid, Musavver Terakkî, Gülşen-i Edeb ve Mecmûa-i Edebiyye’de yayımlar.
*Tevfik Fikret’le derin bir dostluk münasebeti oluşmuştur.
*Romantizm akımından etkilenen sanatçı, duygu yönü ağır basan, ölçü-kafiye gibi biçimsel kurallara bağlı şiirler yazmıştır.
*Lirik şiirlerinde tabiat, aşk, aile, Allah, kâinat ve ölüm temalarını işlemiştir.
*"Eski" ve "yeni" tartışmasına girmemiş; hem eski hem yeni şiir özelliklerini taşıyan şiirler yazar.
*Vezin, kafiye ve dil anlayışı bakımından "eski"nin; zevk bakımından ise "yeni"nin özelliklerine bağlı kalmıştır.
*Şiirlerinde samimilik, tabiilik, açıklık, ahenk söz konusudur.
*Kuvvetli tasvirleri vardır.
*Türk-Yunan savaşlarında vatani manzumeler yazdığı görülür.
*Manzum küçük hikayeleri de vardır.
*Çok hisli, nazik ve alçak gönüllü bir sanatçı olarak anılır.
*Oğlu Peyami Safa, kudretli bir edip olarak babasının şair ruhundan çok şey almıştır.
İSMAİL SAFA’NIN ESERLERİ:
Şiir: Sünühat, Huz Mâ-Safâ (Hoşuna Gideni Al), Mağdûre-i Sevdâ, Mevlid-i Peder-i Ziyâret, Mensiyyât, Hissiyât, İntâk-ı Hakk’ın Tahmîsi
Eleştiri: Mülâhazât-ı Edebiyye, Muhâkemât-ı Edebiyye
Çeviri: Vehâmetli Sevdâlar (Kardeşi Ahmed Vefa ile birlikte, Emmanuel Gonzales'ten çeviri)
