KÖROĞLU HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
KÖROĞLU: (16-17. YÜZYIL)
*Halk/Âşık edebiyatı şairi.
*Kimi 16. yüzyılda, kimi 17. yüzyılda yaşadığını ileri sürer.
*Hakkında değişik rivayetler vardır.
*Birinci rivayet:
-Yeniçeri ocağından yetişen bir şairdir.
-1578-1590 arasındaki Osmanlı-İran savaşlarına katıldı.
-Bir tür ordu şairidir.
*İkinci rivayet:
-Balkanlar'dan Orta Asya'ya kadar geniş bir alana yayılmış destansı ve türkülü halk öyküsündeki karaman Köroğlu.
-Bolu Gerede çevresinde yaşadı.
-Asıl adı Ruşen.
-Devlete karşı ayaklandı.
-Sivas-Tokat yolu üzerindeki Çamlıbel'e yerleşip eşkıyalık yaptı. Ama adil bir eşkıyaydı.
*Bolu Beyi'nden babasının intikamını almak üzere dağlara çıkan, yiğitlik ve iyilikseverliği destanlaşan eşkıya Köroğlu ile şair Köroğlu halk zihninde kaynaşmış durumdadır.
*Köroğlu veya asıl adıyla Ali Ruşen 16. yüzyıl'da Anadolu'da yaşamış bir halk ozanıydı.
*Ünlü bir destana da konu olmuş bir halk kahramanıdır.
*Bolu havalisinde yaşamış, sonradan ünü bütün Anadolu’ya yayılmıştır.
*Bolu Bey’i ile yaptığı mücadele ile tanınır.
*Bolu Beyi tarafından babasının gözlerine mil çektirilerek cezalandırıldığı için “Köroğlu” diye tanınmıştır.
*Kavganın ve özgürlüğün sembolü olan bir şairdir.
*Yiğitçe ve coşkun bir eda ile söylenmiş koçaklamaları ile tanınmıştır.
*Şiirlerini sade bir dille söylenmiştir.
*Şiirlerini heceyle söylemiştir.
*Aşk, tabiat gibi konuları işlediği şiirleri de vardır.
*Divan edebiyatından ve tasavvuftan hiç etkilenmemiştir.
EK BİLGİ:
Köroğlu Destanı:
*Köroğlu'nun asıl adı Ruşen Ali'dir.
*Babası Yusuf, Bolu Beyi'nin seyisidir.
*At meraklısı olan Bolu Beyi, seyisi Yusuf'u cins bir at almaya gönderir; fakat Yusuf'un getirdiği tayı beğenmez, adamın gözlerine mil çektirir
*Yusuf tayı ve oğlunu alıp memleketten çıkar.
*Ruşen Ali, babasının tarif ettiği tarzda, tayı karanlık bir ahırda besler, tay belli bir zaman sonra kanatlanır, eşsiz bir küheylan olur.
*Yusuf ile Ruşen Ali, Aras ırmağına gider, orada Bingöl'den inecek olan üç sihirli köpüğü beklerler.
*Yusuf, köpükleri içince, tekrar görmeğe başlayacak, gençleşecek ve Bolu Beyi'nden intikamını alacaktır.
*Fakat, Ruşen Ali köpükleri kendisi içer, babasına köpüksüz su verir.
*Yusuf buna bir yandan üzülür, bir yandan da oğlu intikamını alacak bir yiğit olacağı için sevinir.
*Bu sihirli üç köpükten biri Köroğlu'na ebedi hayat, biri yiğitlik, biri de şairlik sağlar.
*Yusuf, oğluna, intikamını almasını tavsiye ettikten sonra ölür.
*Ruşen Ali, Kırat'ı ile birlikte dağa çıkar.
*Köroğlu diye ün alır, bir derebeyi gibi yaşamaya başlar, her savaşta üstün gelir; bezirgânlardan, beylerden, paşalardan aldıklarını yoksullara dağıtır.
*Delik demir (tüfek) icat olunup da eski yiğitlik gelenekleri bozulunca, arkadaşlarına dağılmalarını tavsiye eder, "sır olur", Kırklar'a karışır.
Türkiye’deki mevcut Köroğlu kollarının isimleri ve yer aldıkları bölümler:
A)Köroğlu’nun ortaya çıkışını ve Çamlıbel’e yerleşmesini konu eden kollar:
1.Köroğlu’nun Ortaya Çıkışı veya İlk Kol
2.Köroğlu ve Demircioğlu
3.Demircioğlu ve Reyhan Arap
4.Köroğlu ve Niğdeli Geyik Ahmet
5.Köroğlu ve Ayvaz
6.Köroğlu’nun Sivastopol Seferi
B) Köroğlu ve Keleşlerin çeşitli seferlerini ve evlenmelerini konu eden kollar:
1.Köroğlu’nun İstanbul Seferi ve Nigar Hanımla Evlenmesi.
2.Köroğlu’nun Dağıstan, Derbent Seferi ve Oğlu Hasan veya Hüseyin Bey.
3.Köroğlu’nun Kayseri Seferi.
4.Köroğlu’nun Gürcistan Seferi.
5.Köroğlu’nun Kenan Seferi.
6.Demircioğlu Erzurum Seferi.
7.Köroğlu’nun Bağdat Seferi.
8.Köroğlu ve Kiziroğlu Mustafa Bey.
9.Köse Kenan ve Dana Hanım.
10.Köroğlu ve Koca Bey ve Silistreli Hasan Paşa.
11.Keloğlanın Kırat’ı Çalması ve Tokat Seferi,
12.Köroğlu’nun Medayin Seferi.
13.Köroğlu ve Bolu Beyi.
14.Köroğlu ve Kamber.
15.Köroğlu’nun Rusya veya Oltu Seferi.
C) Köroğlu’nun sonu
1.Köroğlu’nun Yaşlanması ve Kırklara Karışması.
