MEHMET RAUF HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
MEHMET RAUF: (1875-1931)
*Servet-i Fünûn dönemi yazarı, asker, gazeteci.
*İstanbul Balat’ta dünyaya gelmiştir.
*Eğitimi sonucu denizci asker olmuştur.
*Bir Zambak’ın Hikâyesi adlı romanının yasaklanıp toplatılmasının ardından askerlikle ilişkisi tamamen kesilmiştir.
*Askerlikten uzaklaştırılmasının arkasından hayatını yazılarıyla kazanmak zorunda kalır.
*1920’de Şule Neşriyat Evi’ni açmıştır.
*1928’de geçirdiği ikinci felç ile şuurunu kaybetmiş; 1931’de ölmüştür.
*Maçka’daki aile kabristanında toprağa verilmiştir.
*Edebiyata eğilimi küçük yaşta okuduğu kitaplar ve babasıyla gittiği tiyatrolarla başlar.
*Edebî zevki geliştikçe realist yazarlara yönelir.
*“Düşmüş” adlı hikâyesi henüz on altı yaşındayken Hizmet gazetesinde yayımlanmıştır.
*Fransızca bilgisi, Halit Ziya’nın özel kütüphanesinden faydalanma ve onunla fikir alışverişinde bulunma imkânı, edebî hayatında yeni ufuklar açar.
*Mehmet Rauf’un edebî kişiliği Halit Ziya’nın etkisi altında gelişir.
*Sanatçının üzerinde Halit Ziya dışında Fransa’da psikolojik roman alanında öncü olan Paul Bourget’in de etkisi vardır.
* Mehmet Rauf, Servetifünun edebiyatına katılmış ve küçük hikâyeler, mensur şiirler ve makaleler yazarak yazı hayatına devam etmiştir.
*1897 yılından itibaren Servet-i Fünûn mecmuasında yaklaşık beş yıl süren hikâye, roman, mensur şiir, makale ve incelemeler kaleme aldığı yıllar Mehmed Rauf’un edebî hayatının en önemli dönemini teşkil eder.
*Yazı hayatının çeşitli dönemlerinde Rauf Vicdani, Besim Rauf, Cemil, Jüpon, Ali Necdet, Mehmet Nazif gibi müstear isimler kullanmıştır.
*Sanatçı, Servetifünun romanının önemli isimlerindendir.
*Gerek roman tekniği gerek dil ve anlatımının sağlamlığı bakımından Halit Ziya kadar başarılı olamamışsa da daha sade bir dil kullanmıştır.
*Mehmet Rauf, ferdin iç dünyasını esas alan konuları, romantik duyguları, hayalleri ve romantik aşkları işler.
*Eserlerinde sosyal unsurlar sadece basit çevre tasvirleri olarak kalmıştır.
*Kahramanlar, hemen hemen aynı tiplerdir.
*Bunlar, Batılı hayat tarzını benimsemiş, müziği seven, aşırı hassas, aşk için yaşayan bohem insanlardır.
*Sanatçı, tüm gücüyle ele aldığı kahramanların iç dünyasına yönelir ve burada psikolojik tahlillerde bulunur.
*Kahramanların iç konuşmalarına eserlerinde ilk kez Mehmet Rauf yer vermiştir.
*Eserlerinde sıkça rastlanan ruh tahlillerinde de aşırılık vardır.
*Çevre betimlemelerine pek önem vermemiştir.
*Bu çalışmaları ona edebiyatımızdaki ilk psikolojik roman olan “Eylül”ü yazdırmıştır.
*Roman ve öykülerinde kendi hayatından kesitler vardır.
*Realizm ve natüralizmden etkilense de aşk, sevgi konularını işlediği için eserlerinde romantizmin de etkisi vardır.
*Sahne-i Osmâniyye ve Dârülbedâyi’nin yönetim kurullarında görev aldığı devrede beşi telif ve on tanesi adapte olmak üzere on beş piyes yazmıştır.
*Türk kadınının tiyatroda sahneye çıkmasının gerektiğini söyleyecek kadar devri için yeni ve ileri fikirler ortaya atmıştır.
*Mehmed Rauf’un eserlerindeki ortak özellik “ana tema” olarak genellikle aşırı bir hassasiyet (santimantalizm), alınganlıklar, marazî ve sonu intiharlara varan karşılıksız aşklar, hastalık, ölüm fikri ve bunların vermiş olduğu kötümser atmosferin işlenmiş olmasıdır.
*Onda, aşırı derecede müzik düşkünlüğü (melomani) görülür.
*Mehmed Rauf, Servet-i Fünûn edebî topluluğu içinde dili en sade olan yazardır.
*Diğerlerine nazaran üslûpçuluğu pek başaramamıştır.
MEHMET RAUF’UN ESERLERİ:
Roman: Eylül, Ferdâ-yı Garâm, Genç Kız Kalbi, Karanfil ve Yasemin, Böğürtlen, Define, Son Yıldız, Cerîha (Yara), Kan Damlası, Halâs, Bir Zambak Hikâyesi, Menekşe, Harabeler, Kâbus, Denaet yahut Gaskonya Korsanları (yayımlanmamış), Sefillerin Cinayatı (yayımlanmamış)
Uzun Hikâye: Garam-ı Şebab, Serab
Hikâye: İhtizâr, Âşıkane, Son Emel, Hanımlar Arasında, Bir Aşkın Tarihi, Üç Hikâye, İlk Temas İlk Zevk, Aşk Kadını, Eski Aşk Geceleri, Kadın İsterse, Pervaneler Gibi, Gözlerin Aşkı, Safo ile Karmen
Mensur Şiir: Siyah İnciler
Oyun: Ferdi ve Şürekâsı (romandan uyarlama), Pençe, Cidal, Sansar (İki Kuvvet), Yağmurdan Doluya, Diken, Kargacık Burgacık, Kamçı, Amca Bey, Ceriha (Yara), Gençlik, Pembe Köşk, Leyla, İnhiraf, Erkek, Evlât Acısı, Komşu Kocası
Sonradan Basılan: Edebî Hatıralar (haz. Mehmet Törenek) ve Mehmed Rauf’un Anıları (haz. Rahim Tarım)
