PERTEV NAİLİ BORATAV HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ
SANATÇILAR > SANATÇILAR
PERTEV NAİLİ BORATAV: (1907-1998)
*Cumhuriyet Edebiyatı yazarı, öğretmen, akademisyen, halkbilimci, halk edebiyatı ve folklor araştırmacısı.
*Asıl adı Mustafa Pertev’dir.
*Bulgaristan-Darıdere’de doğmuştur.
*Nerelisin diye soranlara 'insanın memleketi doğduğu yer değil çocukluğunun geçtiği yerdir' diyerek Mudurnu'yu memleketi olarak saymıştır.
*Kumkapı Fransız Koleji'nde başladığı ortaöğrenimini 1927'de İstanbul Erkek Lisesi'nde tamamlamıştır.
*Boratav, lise son sınıfta “Mudurnu halk türküleri”ni derleyerek folklor çalışmalarına başlamıştır.
*İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ni "Köroğlu Destanı" adlı tez ile bitirir.
*Türkiyat Enstitüsü'nde 1932'ye kadar Fuad Köprülü'nün asistanlığını yapar.
*Sonrasında Konya Lisesi'nde edebiyat öğretmenliği yapmıştır.
*Kazandığı bursla Almanya'ya gider ve Berlin'de folklor konusunda incelemeler yapar.
*1941'de Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği teziyle Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde Halk Edebiyatı bölümüne doçent olarak atanmıştır.
*1948'de profesörlüğe yükselir.
*Anadolu'nun birçok yerini dolaşarak folklor ve halk edebiyatı ürünlerini derlemeye başlar.
*Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü'nde Sabahattin Eyuboğlu ile birlikte folklor derlemeleri konusunda öğretmenlere dersler vermiştir.
*Kuruluşunda yer aldığı “Yurt ve Dünya” dergisinde incelemelerini yayımlar.
*Boratav, siyasal nedenlerle soruturma geçirir ve baskıya maruz kalır.
*Bölümü kapatılan Boratav işsiz kalır.
*1952'de bir Fransız meslektaşının çağrısı üzerine Fransa'ya gitmiştir.
*Boratav, Türk folkloru ve halk edebiyatı konusundaki çalışmalarını Fransa'da sürdürmüştür.
*Eserlerini, Fransızca, Macarca ve Almanca olarak yayımlar.
*Türk halk edebiyatı konusunda birçok uluslararası kongre ve konferansa katılmış; 1972'de Fransa'da Bilimsel Araştırmalar Ulusal Merkezi'nin ödülünü almıştır.
*Folklor ve Edebiyat adlı yapıtının geliştirilmiş yeni baskısı 1983'te Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır.
*1993 yılında “TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü”nü alır.
*1998’de Paris’te vefat etmiştir.
*Mudurnu'da “Pertev Naili Boratav Kültür Evi” varlığını korumaktadır.
*Pertev Naili Boratav, Türk halk edebiyatı ve folkloru üzerine değerli araştırmalar yapmış, çok sayıda halk öyküsü ve masal derlemiş bir bilim adamıdır.
*Boratav, "Bana masal dünyasının sihirli perdelerini aralayan kişi" dediği annesinin anlattığı masallarla büyümüştür.
*Pertev Naili Boratav, Türk kültürünün kaynakları arasında en başta halk edebiyatının geldiğine inanmaktadır.
*Bu yüzden, Anadolu halk kültürü araştırmalarına, âşık geleneğine yönelmiştir.
*Köroğlu destanı üzerine ülkemizde ilk bilimsel çalışmayı yapmıştır.
*Köroğlu Destanı adlı çalışmasında uyguladığı karşılaştırmalı yöntem, dünya destan araştırmalarında bir aşamanın işareti olmuştur.
*Türkoloji bilgini Louis Bazin'le birlikte, Kırgız destanı olan Er-Töştük'ü ve Türkmen şairi Mahtumkulu Firaki'nin şiirlerini Fransızca'ya çevirmiştir.
*Ele aldığı ürünlerin ortaya çıkış koşullarını, bu koşulların ürünlere yansıyış biçimlerini incelemiştir.
*Öykü ve masalların zamanla uğradıkları değişimlerde, toplumdaki değişimlerin etkisine dikkat çekmiştir.
*Boratav, halk edebiyatının evrensel özelliklerini ortaya çıkarmayı amaçlamıştır.
*Boratav'ın W. Eberhard ile birlikte yazdığı "Türk Halk Masallarında Tipler" adlı çalışması yeni bir çığır açmış; genç Türk folklorcularına örnek olmuştur.
*Türk halk edebiyatı araştırmaları öncüsü Pertev Naili Boratav, 2000 masal, 40 halk hikâyesi, çocuk oyunları, türküler, tiyatrolar, şarkılar, fıkralar, şiirlerden meydana gelen zengin bir arşiv oluşturmuştur.
PERTEV NAİLİ BORATAV'IN ESERLERİ
Araştırma – İnceleme – Derleme: Köroğlu Destanı, Folklor ve Edebiyat (I, II), Bey Böyrek Hikâyesine Ait Metinler, Halk Edebiyatı Dersleri, İzahlı Halk Şiiri Antolojisi, Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, Typen Türkischer Volsmarchen (Türk Halk Masallarının Tipleri), Zaman Zaman İçinde, Le “Tekerleme”, Az Gittik Uz Gittik, 100 Soruda Türk Folkloru, 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, Anadolu Destanları, Nasreddin Hoca, Pir Sultan Abdal, Türk Mitolojisi
