TAAŞŞUK-I TALAT VE FİTNAT
ESERLER > T U Ü V Y Z
TAAŞŞUK-I TALAT VE FİTNAT:
Eser Sahibi:
Şemsettin Sami
Türü:
Roman
Tema:
Görücü usulü ile evlenme, aşk.
Kişiler:
Talat (Ragıbe), Fitnat, Ali Bey, Hacı Mustafa, Şerife Kadın, Saliha Hanım
Özet:
*Talat, bir kalemde çalışmaktadır, işe gider gelirken tütün almak için uğradığı Hacı Babanın dükkânında onun üvey kızı Fıtnat'ı görür ve ona âşık olur.
*Fıtnat da kafes aralıklarından gördüğü Talat'a âşık olmuştur.
*Titiz ve huysuz bir adam olan Hacı Babanın, evlatlığının (üvey kızı) dışarıya çıkıp kimseyle görüşmesine izin vermediğini öğrenen Talat, tek çareyi Fıtnat'a nakış gösteren Şerife Kadınla tanışmakta bulur.
*Bunun için de kız kılığına girerek ve Ragıbe adını alarak Şerife Kadının evine nakış öğrenmeye gider.
*Şerife Kadın, Fıtnat'la Ragıbe'yi tanıştırır.
*Talat, Fıtnat'ın da kendisine âşık olduğunu anlayınca, ona kendisini Talat'ın kız kardeşi olarak tanıtır.
*Talat her gün kıyafet değiştirerek Fıtnat'ın evine gitmektedir.
*Şerife Kadın, Üsküdar'da Toptaşı'nda bir konak sahibi zengin ve dul bir adam olan Ali Bey'le Fıtnat'ı evlendirmeyi düşünür.
*Fıtnat ise bu haberi duyunca çılgına döner.
*Ragıbe'ye bu haberi verdiği gün gerçek ortaya çıkar: Ragibe, Talat'ın kendisidir.
*İki genç şayet evlenemeyecek olurlarsa intihar etmeye karar verirler.
*Fıtnat'a evdekiler bir hile yapar ve onu Ali Beyle nikâhlarlar ve yazlığa gidiyoruz diyerek düğün evine götürürler.
*Gerçeğin farkına varan Fıtnat, kendini Ali Bey'e teslim etmez.
*Aralarındaki tartışma esnasında Ali Bey, Fıtnat'ın boğazından kopan ve elinde kalan muskayı açıp okuduğunda onun öz kızı olduğunu öğrenir.
*Ali Bey telaşla Fıtnat'ın odasına geri döndüğünde vakit çok geçtir, genç kız bir çakıyla intihar etmiştir.
*Bu arada Talat da gelir. O da sevgilisini kanlar içinde görünce dayanamaz ve ölür.
*Şuur kaybı geçiren Ali Bey de sadece altı ay yaşar.
Detay:
*Edebiyatımızda ilk yerli romandır.
*Kadının toplumsal konumu ve evlilik kurumu romanın ana konularını oluşturur.
*Gençlerin birbirlerini görüp tanımadan evlenmek mecburiyetinde bırakılmalarının onları sevk edeceği fenalıklar ve evlenmede genç kızların görüşlerinin alınmamasının onları içine düşüreceği facialar işlenmiştir.
*Romanda tesadüfler, ilk görüşte aşk, kılık değiştirme, aşk ıstırabıyla hasta olma vb. motifler vardır.
*Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat, Şemsettin Sami’nin daha 20 yaşında kaleme aldığı bir romandır.
*Bu roman bir sürü acemlikle doludur ama ilk roman olma özelliğini zedelemez bu hatalar.
*Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat, işlediği konular bakımından da çok dikkat çekici ve ayrıca ele alınması gereken bir konudur.
*Sami, bu eserinde kadın – erkek ilişkilerine çok farklı bir bakış açısından bakarak kendinden sonraki toplumsal eleştirinin tabir caizse fikir babası olmuştur.
*Görücü usulü eleştirilmiş ve kadının toplumdaki yeri sorgulanmıştır.
*Daha sonra Recaizade Mahmud Ekrem, kadın konusuna eğilecek ve önünde hep Şemseddin Sami’yi görecektir.
