YÜKLEM
TÜRKÇE > KONULAR > CÜMLE ÖGELERİ
YÜKLEM:
*Cümlede yargıyı ortaya koyan temel ögedir.
*Yüklem, fiil, fiilimsi ya da isimden (isim soylu sözcükten) oluşabilir.
*Kurallı bir cümlede yüklem sonda bulunur.
Not: Fiilimsi veya isim (isim soylu sözcük) yüklem olacağı zaman ek-fiil eki alır.
(İstisna olarak bu ekin düştüğü görülür.)
Çiçekler kadar güzelsin. (Ek-fiil almış isim soylu sözcük)
Çiçeklerin en güzelini al. (Fiil)
Mutlu olan, çiçekleri dalında görendir. (Ek-fiil almış fiilimsi)
Not: Yüklem, birden fazla sözcükle de oluşabilir.
Çatışmada vurulan, Miroğlu’nun adamıymış. (İsim tamlaması)
Bu alet, teknolojinin son harikasıdır. (İsim tamlaması)
O günler güzel günlerdi. (Sıfat tamlaması)
İki katlı, pembe panjurlu, şirin bir evdi. (Sıfat tamlaması)
Yoksullara sürekli yardım ederdi. (Bileşik fiil)
Düştüğü yerden zorla çıkarabildim. (Bileşik fiil)
Dışarıdan gelen koku, burnumun direğini kırdı. (Deyim)
Onu bir yerden gözüm ısırıyor. (Deyim)
Arabanın kaportası, temiz gibi. (Edat grubu)
Sanat eseri oluşturmak hiç kolay değil. (Edat grubu)
Not: Birden fazla cümle tek yüklemle kurulabilir.
Odunları keserle, kömürleri baltayla kırdı.
Not: Bazı istisna cümlelerde yüklem yer almaz. Bunlar eksiltili cümlelerdir.
Karşı dağdan bir ıhlamur kokusu…
Soru: “Yüklem, yok.” Cümlesinin yüklemi var mıdır?
Vardır. Yüklem “yok” kelimesidir.
Öznesi, “yüklem” kelimesidir.