SIFATLARIN YAPISI
TÜRKÇE > KONULAR > SÖZCÜK YAPISI
SIFATLARIN YAPISI
1- Basit Sıfat:
*Yapım eki almamış ve tek sözcükten oluşmuş sıfatlardır.
*Sıfatlar, istisnalar hariç çekim eki almazlar. Alırlarsa adlaşırlar.
Mor göz, Üç kişi, Şu adam, Güzel araba (İstisna: Güzelim araba)
2- Türemiş Sıfat:
*Yapım eki almış ve tek sözcükten oluşan fiillerdir.
*İsim ya da fiil kökünden oluşabilirler.
Sıvalı duvar, Susuz yaz, Geçen yıl, Evcil kuş, İnatçı keçi, Gergin ortam, Ürkek tay, Bozuk süt, Üçüncü araç, Beşer kalem, Üçlük atış
3- Birleşik Sıfat:
*Üç şekilde oluşur:
a) Kaynaşmış Birleşik Sıfatlar:
Ez iki sözcüğün, tür ve anlam kaybına uğrayarak kaynaşmasından oluşur.
Cingöz Recai, Açıkgöz çocuk, Oyunbozan insan, Çöpçatan kadın, Vurdumduymaz veli, Birçok hikâye
b) Kurallı Birleşik Sıfatlar:
*Bu tür sıfatlarda, birleşik sözcüklere istisna olarak, sözcüklerin ayrı yazıldığı görülür.
>>Sıfat tamlamasının sıfat ve ismi yer değiştirir. İsim ek alır ve yeni yapı, başka bir ismi niteler.
Sarı saçà Saçı sarı kız
Açık kapıà Kapısı açık ev
Kırık kolà Kolu kırık makine
>>Sıfat tamlamasına ek getirilir (-lı, -sız, -lık) ve yeni yapı başka bir ismi niteler.
Üç günà Üç günlük dünya
Beş para à Beş parasız adam
Kırk yılà Kırk yıllık dost