SIRALI CÜMLE
TÜRKÇE > KONULAR > CÜMLE ÇEŞİTLERİ > YAPILARINA GÖRE CÜMLELER
SIRALI CÜMLE:
*Tek başına yargı bildiren birden çok cümlenin, virgül ya da noktalı virgül ile birbirine bağlanmasıyla oluşan cümlelerdir.
Bu tür cümleler ikiye ayrılır:
Ölüsü olan bir gün, delisi olan her gün ağlar. (Yüklem ortak)
Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır. (Özne ortak)
Balıkları biz tuttuk, onlar yedi. (Nesne ortak)
Üveye etme, özünden; geline etme, kızından bulursun. (Yüklem ve Özne (sen) ortak)
At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şanı kalır.
İt ürür, kervan yürür.
Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış.
Bir baba dokuz evlat besler, dokuz evlat bir babayı besleyemez.
Bu tür cümleler ikiye ayrılır:
a)Bağımlı Sıralı Cümle:
*Öğelerinin biri ya da birkaçı ortak olan sıralı cümlelerdir.Ölüsü olan bir gün, delisi olan her gün ağlar. (Yüklem ortak)
Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır. (Özne ortak)
Balıkları biz tuttuk, onlar yedi. (Nesne ortak)
Üveye etme, özünden; geline etme, kızından bulursun. (Yüklem ve Özne (sen) ortak)
b)Bağımsız Sıralı Cümle:
*Hiçbir öğesi ortak olmayan sıralı cümlelerdir.At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şanı kalır.
İt ürür, kervan yürür.
Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış.
Bir baba dokuz evlat besler, dokuz evlat bir babayı besleyemez.