İSİM, AD
TÜRKÇE > KONULAR > SÖZCÜK TÜRLERİ
İSİM (AD):
*Varlıkları, kavramları, durumları… karşılayan sembollere, kelimelere “isim/ad” denir.
İSİM ÇEŞİTLERİ:
A)VARLIKLARA VERİLİŞLERİNE GÖRE ADLAR:
1)Cins İsim (Tür adı):
*Aynı türden varlıklara verilen isimlerdir.
Balık, hamsi, masa, kuş, beşik, taş
Not: Cins isim varlığın, bazen birini, bazen de hepsini karşılar.
Ağacı kesmişler. (Bir tek ağaç)
Ağaç yaşken eğilir. (Bütün ağaçlar)
Not: Cins isimler, bazen özel isim olarak kullanılabilir.
Kaya Bey geldi.
Boncuk bugün rahatsız görünüyor.
2)Özel İsim:
*Tek bir varlığı karşılayan isimlerdir.
İstanbul, Fenerbahçe, Tercüman, Türkçe, Aksiyon
Not: Özel isimlerin ilk harfi büyük olur.
B)VARLIKLARIN OLUŞLARINA/NİTELİKLERİNE GÖRE ADLAR:
1) Somut İsim:
*Duyu organlarımızın herhangi biriyle algılayabildiğimiz kavramların isimleridir.
Taş, yıldırım, su, bulut, hava, elektrik…
2) Soyut İsim:
*Duyu organlarımızla algılayamadığımız kavramların isimleridir.
Sevgi, kin, nefret, akıl, erdem, melek, cin…
Not: Eylemlere ek (-mek, -me, -iş) getirilerek “eylem adları” oluşturulabilir.
Çalışma, yürüyüş, yüzmek
C)VERİLDİĞİ VARLIĞIN SAYISINA GÖRE İSİMLER:
1)Tekil İsim:
*Sayı bakımından tek varlığı karşılayan isimlerdir.
Ev, insan, çiçek
Not: Sayılamayan varlıkların isimleri de tekil isim sayılır.
Un, şeker, su
2)Çoğul İsim:
*Sayı bakımından birden fazla varlığı karşılayan isimlerdir.
*Çoğul eki alırlar. (-ler, -lar)
evler, insanlar, çiçekler
3)Topluluk İsmi:
*Görünüşte tekil olduğu halde, birden fazla varlığı ifade eden isimlerdir.
*Çoğul eki almadan çokluk bildirirler.
Halk, ordu, orman, sürü, meclis, deste
Not: Topluluk ismi gibi görünen bazı isimler tekil isim olabilir.
Sınıf olarak sinemaya gittik. (Topluluk)
Sınıfı süsledik. (Tekil)
İSİMLERDE KÜÇÜLTME:
*İsimlerde küçültme “-cek, -cik, -ceğiz” ekleri ile yapılır.
*Bu ekler isme farklı anlamlar katabilir.
Kulübecik, yüksek binaların arasında kalmıştı. (küçültme)
Kuzucuk nereye gitti? (sevgi)
Kadıncağız yere düştü. (acıma)