MODERNİZMİ ESAS ALAN ESERLER - TYT TÜRKÇE - AYT EDEBİYAT ( YKS ) / SONER HOCA

SONER HOCA İLE TÜRKÇE / EDEBİYAT

İçeriğe git

MODERNİZMİ ESAS ALAN ESERLER

EDEBİYAT > BATI ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI(MODERN DÖNEM) > CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI > ANLATMAYA BAĞLI EDEBÎ METİNLER (HİKÂYE-ROMAN)
CUMHURİYET DÖNEMİNDE OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBÎ METİNLER

ANLATMAYA BAĞLI EDEBÎ METİNLER (HİKÂYE-ROMAN)



MODERNİZMİ ESAS ALAN ESERLER

*Sanat, mimari ve edebiyat alanında on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren adından söz ettirmeye başlayan modernizm, yirminci yüzyılın birinci yarısında etkili olmuştur.
*Modernizmin doğuşunda, 1. ve 2. Dünya Savaşlarının yıkıcı etkileri büyük rol oynamıştır.
*Modernizm; “bilimsel, siyasal, kültürel gelişmelerle ve sanayi devrimiyle birlikte hareketlenen büyük toplumsal değişime eşlik eden zihniyet” için kullanılan terimdir.
*Modernizm, geçmişe karşı şimdiki zamanın yüceltilmesini ifade eder.
*Temelde dayandığı fikir; geleneksel olanın bir kenara bırakılıp yeni bir kültür icat edilmesi gerektiğidir.
*Geleneksel yapı ve anlatım reddedilerek “yeninin ortaya çıkarılması” anlayışı hâkimdir.
*Geleneksel olan, günün anlayışına uydurulur.
*Modernizmle birlikte gerçeklerin göründükleri gibi olmadığı düşünülmüştür.
* “Yerleşik kurallara ve toplumun bayağılığına isyan” düşüncesi ağırlık kazanmıştır.
*Duygu, düşünce ve davranışlarıyla insanın karmaşık bir varlık olduğu kabul edilmiştir.
*Bireyin hayatının huzursuzluk üzerine kurulduğu düşünülmüş; “yalnızlık, toplumdan kaçış, kişinin bunalımları, toplumla çatışma, karmaşık ruh halleri, yerleşik değerlere isyan”  gibi konulara yer verilmiştir.
* “Olay”, “karakter” ve “çevre” önemsizleştirilmiş; “simge”, “imge”, “ritim” ve “bakış açısı” gibi öğeler öne çıkarılmıştır.
*Dil ve anlatımda gelenekselin dışında arayışlara gidilir.
*Düzyazıda, şiire özgü söyleyişlerden yararlanılır.
*Simgelere, mitolojiye, efsanelere, mistisizme ve fanteziye yönelme olur.
*Çağrışımlar ve semboller kullanılır.
*Alegorik (simgesel)  anlatıma önem verilir.
*Toplumsal dünyayının yalın bir biçimde anlatılmasından kaçınılır.
*Tarih yerine efsaneler tercih edilir.
*Eserlerde bilinç akışı, iç konuşma ve iç diyalog gibi teknikler kullanılır.
*Diyaloglara ve hikâye etmeye pek yer verilmez.
*“Bilinç akışı” tekniğinde kişilerin düşünceleri, mantıksal ve zamansal olarak bağlantısız sıçramalar yapar.
*Kişi, aynı zaman dilimi içinde, değişik zaman dilimlerini yaşar.
*Kişilerin psikolojik özellikleri ön plandadır, toplum içindeki yerleri ve değerleri pek önemsenmez.
*İnsan, karmaşık bir varlık olarak sunulur.
*Modernizmi esas alan hikâyelerde esas olan, olayın birey üzerindeki etkisini anlatmaktır.
*Modernizmi esas alan eserler, varoluşçuluk akımından etkilenmiştir.
*Varoluşçuluğa göre, birey kendi özünü arar, kendisi olmaya çabalar ve bu bakımdan birey, yaşadığı toplumla çatışma içindedir.
*Varoluşçuluk, eserlerde özellikle küçük burjuva aydınının ruhsal bunalımlarının işlenmesine neden olmuştur.
*Modernist edebiyat bu yüzden “bunalım edebiyatı” olarak da adlandırılmıştır.

Modernizmi Esas Alan Eserler Veren Bazı Sanatçılar:
Sait Faik Abasıyanık, Yusuf Atılgan, Oğuz Atay, Orhan Pamuk, Haldun Taner, Adalet Ağaoğlu, İnci Aral, Pınar Kür, Buket Uzuner, Bilge Karasu, Nezihe Meriç, Vüsat Orhan Bener, Ferit Edgü, Nazlı Eray, Ayşe Kulin, Leyla Erbil, Elif Şafak, Hasan Ali Toptaş, Peride Celal, İlhan Oktay Anar, Erhan Bener, Ahmet Altan, Selim İleri, Nedim Gürsel, Ayla Kutlu, Rasim Özdenören, Füruzan, Tahsin Yücel, Oya Baydar, İhsan Oktay Anar, Latife Tekin, Elif Şafak, Metin Kaçan

Modernizmi Esas Alan Bazı Eserler:
Oğuz Atay -  Tutunamayanlar (Postmodern özellikler içerir)
Yusuf Atılgan - Anayurt Oteli
Ferit Edgü -  Hakkâri’de Bir Mevsim
Latife Tekin - Sevgili Arsız Ölüm
Nazlı Eray - Ay Falcısı, Beyoğlu’nda Gezersin
Bilge Karasu – Gece, Kılavuz
Orhan Pamuk - Kara Kitap, Yeni Hayat
Adalet Ağaoğlu - Bir Düğün Gecesi
Nezihe Meriç - Alagün Çocukları
Füruzan - Parasız Yatılı


MODERNİZMİ ESAS ALAN BAZI SANATÇILAR İLE İLGİLİ AYRINTILAR:

Sait Faik Abasıyanık:
*İlk hikâye kitabı “Semaver”den sonra bireye ve onun iç dünyasına eğilmiştir.
*Özellikle “Alemdağda Var Bir Yılan” adlı eseri gerçeküstücü özellikler taşıyan öykü kitaplarından biridir.
*Eserlerinde küçük ve sıradan insanların yaşamını, ada ve deniz insanlarını, tabiat güzelliklerini anlatmıştır.
*Konu ve olaydan çok yaşanan anları aktarmaya önem verir.
*Sarnıç, Son Kuşlar, Mahalle Kahvesi, Havada Bulut


Oğuz Atay:
*İlk romanı "Tutunamayanlar"da küçük burjuva dünyasına ironiyle yaklaşmıştır.
*Bu eserinde yenilikçi ve çağdaş Batı romanının bazı tekniklerinden ustaca yararlanmıştır.
*İç konuşma, bilinç akışı, düşler ve değişik söylemlerden oluşan metinler düzleminde karmaşık bir gerçeklik kurar.
*Romanın içinde dağılmış ayrıntı, gözlem ve çağrışımlar, bütüne egemen olan bilinçli bir kurgunun öğeleridir.
*Tehlikeli Oyunlar, Korkuyu Beklerken, Bir Bilim Adamının Romanı


Orhan Pamuk:
*Nobel Edebiyat Ödülü almış sanatçımızdır. (2006)
*İlk romanı Cevdet Bey ve Oğulları‘nda Nişantaşı'nda yaşayan bir ailenin üç kuşak boyunca yaşadıklarını tarihsel bir kurgu içerisinde ele almıştır.
*Nişantaşı'nın burjuvadan bir ailesinin düşünceleri, yaşam biçimi romanda değerlendirilmiştir.
*İkinci eseri Sessiz Ev, Cevdet Bey ve Oğulları romanının devamı olarak görülebilir.
*Postmodern toplum yapısı çizen Pamuk bu kitabında da bir ailenin yaşamını ve düşüncelerini kendine özgü melankolik üslubuyla anlatır.
*Kara Kitap adlı eseri, gerek kurgusu gerekse konu anlatımı ile sanatçının romancılığında yeni bir boyut açmıştır.
*Postmodern romancılığı tarihsel romancılıkla kaynaştırmaya çalışmıştır.
*Benim Adım Kırmızı, Beyaz Kale, Yeni Hayat, Kar, Masumiyet Müzesi

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI

CUMHURİYET DÖNEMİNDE COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER

CUMHURİYET DÖNEMİNDE OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBÎ METİNLER
ANLATMAYA BAĞLI EDEBÎ METİNLER
(HİKÂYE-ROMAN)

GÖSTERMEYE BAĞLI EDEBÎ METİNLER
(TİYATRO METİNLERİ) (DRAMA METİNLERİ)


TARİH İÇİNDE TÜRK EDEBİYATI



İSLAMİYET ÖNCESİ (DESTAN DÖNEMİ)




İSLÂMİ DÖNEM (DİN DÖNEMİ)











BATI ETKİSİNDE TÜRK ED. (MODERN DÖNEM)




  • MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE HİKÂYE
  • MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE ROMAN
  • MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE TİYATRO
  • MEMLEKET EDEBİYATI
  • MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ EDEBİYATI





    • CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI



      CUMHURİYET DÖNEMİNDE COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER



      CUMHURİYET DÖNEMİNDE OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBÎ METİNLER

      ANLATMAYA BAĞLI EDEBÎ METİNLER
      (HİKÂYE-ROMAN)



      GÖSTERMEYE BAĞLI EDEBÎ METİNLER
      (TİYATRO METİNLERİ) (DRAMA METİNLERİ)


      İçeriğe dön