İNTAK / TARİZ / SEHL-İ MÜMTENİ - TYT TÜRKÇE - AYT EDEBİYAT ( YKS ) / SONER HOCA

SONER HOCA İLE TÜRKÇE / EDEBİYAT

İçeriğe git

İNTAK / TARİZ / SEHL-İ MÜMTENİ

EDEBİYAT > ŞİİR (COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER) > SÖZ SANATLARI
İNTAK (KONUŞTURMA):
*İnsan dışındaki varlıkları konuşturmaktır.  
*Her intak sanatında teşhis sanatı vardır; ancak her teşhiste intak sanatı yoktur.

Örnek:
Deniz ve Mehtap sordular seni: Neredesin?

Maymun şunu anlatmak istemişti fikrince:
Boşa gitmez kötüye bir ceza verilince.

Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna:
İçimde kanayan yara gibisin.


TARİZ (DOKUNDURMA – İĞNELEME – SİTEM):
*Bir sözün, görünürdeki anlamının tam tersi amaçlanarak kullanılmasıyla gerçekleştirilen mecazlı anlatımdır.
*Bir kişiyi iğneleme, bir konuyla alay etme veya sözün tam tersini kastetmedir.
*Kinayedekinden daha keskin alay ve eleştiri içerir.  
*Yazıda tariz, bazen parantez içerisinde ünlem (!) işaretiyle belli edilir.

Örnek:
Bu ne kudret ki elifbayı okur ezberden.  
(Elifbayı ezberden okumak basit bir şeydir.)

Bir nasihatim var zamana uygun,
Tut sözümü yattıkça yat uyuma,
Meşhur bir kelamdır sen kazan sen ye,
El için yok yere yanma(!)

O kadar zeki ki bütün sınıfları çift dikiş gidiyor.


SEHL-İ MÜMTENİ:
*Söylenmesi veya yazılması çok kolay gibi görüldüğü halde, benzeri yazılamayan yalın, özlü anlatımlara denir.
*Bu tür sözler, derin anlamlıdır.  
*Vecize niteliğindedir.
*Türk Halk Edebiyatında Yunus Emre, bu sanatı ustalıkla kullanmıştır.

Örnek:
“Nush ile uslanmayanı etmeli tekdir,
Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir.”   Z. Paşa

“Bir garip ölmüş diyeler
Üç günden sonra duyalar
Soğuk su ile yuyalar
Söyle garip bencileyin.” Y. Emre

EDEBİYATA GİRİŞ


>ÖĞRETİCİ METİNLER

>EDEBİ METİNLER

>OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBİ METİNLER

METİN TÜRLERİ

>DÜZYAZI TÜRLERİ

>SÖZLÜ ANLATIM TÜRLERİ

>TİYATRO

>GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU

>ŞİİR TÜRLERİ


ŞİİR (COŞKU-HEYECAN DİLE GETİREN METİN)


>ŞİİRDE AHENK (SES VE RİTİM)

>SÖZ SANATLARI

>NAZIM BİRİMLERİ

>NAZIM BİÇİMLERİ-TÜRLERİ


DİVAN EDEB. NAZIM BİÇİMLERİ


HALK EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ


                                      BATI ETKİSİNDE TÜRK ED. BİÇİMLERİ




                                                İçeriğe dön