ŞARKI NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

EDEBİYAT > ŞİİR (COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER) > NAZIM BİÇİMLERİ-TÜRLERİ > DİVAN NAZIM BİÇİMLERİ

ŞARKI:

*Divan edebiyatı (klasik edebiyat) nazım biçimidir.

*Dörtlüklerle yazılan; günlük hayat, aşk, sevgi, eğlence, tabiat gibi konuları işleyen nazım biçimidir.

*Halk deyişleri, günlük hayata ait söyleyişler kullanılır.

*Bestelenmek için yazılır.

*Dörtlük sayısı 3-5 arasındadır.

*Birinci dörtlükte 2 ve 4, diğer dörtlüklerde 4. dize tekrarlanır. Bu dizelere “nakarat” denir.

*Şarkıda üçüncü mısra “miyan” adını alır.

*Kafiye örgüsü abab, cccb, dddb şeklindedir.

*Son dörtlükte mahlas yer alır.

*Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı bir nazım şeklidir.

*Şekil bakımından “murabba”ya benzer.

*Kafiye bakımından “koşma”ya benzer.

*Halk edebiyatındaki “türkü” türü ile de benzerdir.

*17.yy.dan sonra yaygınlaşmıştır.

*Divan edebiyatının ilk şarkı yazarı Naili'dir.

*Lale Devrinde ise en önemli temsilcisi ve ilk büyük ustası Nedim’dir.

*En çok şarkıyı Enderunlu Vasıf yazmıştır.

*Yahya Kemal de bu türde güzel örnekler vermiştir.

Şarkı Örneği:

Kalbim yine üzgün seni andım derinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden

Sendin boşalan bağrıma gözyaşları dolmuş
Gördüm ki yazın bastığımız otlar solmuş
Son demde bu mevsim gibi benzim
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden (Yahya Kemal)