MURABBA NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR? - TYT TÜRKÇE - AYT EDEBİYAT ( YKS ) / SONER HOCA

SONER HOCA İLE TÜRKÇE / EDEBİYAT

İçeriğe git

MURABBA NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

EDEBİYAT > ŞİİR (COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER) > NAZIM BİÇİMLERİ-TÜRLERİ > DİVAN NAZIM BİÇİMLERİ
MURABBA:
*Divan edebiyatı (klasik edebiyat) nazım biçimidir.
*Kelime anlamı "dörtlük" demektir.
*Murabba, bent adı verilen dört dizelik kıt'alardan oluşan nazım şeklidir.
*Aynı ölçüde dörder dizelik bentlerden oluşur.
*Her konuda murabba yazılabilir. (Felsefi konular, aşk, dini ve didaktik konular)
*Övgü, yergi, manzum mektup, mersiye yazılırken murabba nazım şekli daha çok kullanılmıştır.
*İlk dörtlük kendi arasında kafiyelidir. Diğer dörtlükler ise 4. dize, 1. dörtlük ile kafiyelidir.
(aaaa, bbba, ccca)
*İlk bendi kafiyeli olmayan ya da sonraki bentlerde kafiyesi tekrarlanmayanları da vardır.
*Genellikle 3 ile 7 dörtlükten oluşur.
*İran edebiyatından edebiyatımıza geçmiştir.
*Dördüncü mısralar nakarat olarak tekrar ediyorsa mütekerrir murabba; tekrarlanmıyorsa müzdeviç murabba denir.
*Divan edebiyatında 15. yüzyılda Ahmed Paşa tarafından kullanılmıştır.
*Tanzimat edebiyatında da Namık Kemal bu türün başarılı örneklerini vermiştir.
*19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren şarkı şeklinde bestelenen eserlerin büyük bir kısmı murabba tarzında yazılmıştır.
*Önemli murabba şairleri Aşki, Muhibbi, Hayreti, Esrar Dede, Taşlıcalı Yahya Bey, Fuzuli sayılabilir.
*Kanuni Sultan Süleyman’ın da murabbaları vardır.

Murabba Örneği:
Geçti cânânın firâkı cânıma
Tîr-i cevri gibi girdi kanıma
Nâleden bir kimse gelmez yanıma
Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma

Bahr-i aşkına olal'dan âşinâ
Yad oluptur cümle-i âlem bana
Yalınız kaldım garîb ü mübtelâ
Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma

Yaktı yandırdı beni nâr-ı firâk
İşidenlerden ırak olsun ırak
Hey ne müşkil derd olur bu iştiyâk
Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma

Derd-i mendine şefâat eylesin
Hâtırım sorsun inâyet eylesin
Bî-vefâlıktan ferâgat eylesin
Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma

Âşık olal'dan ana leyl ü nehâr
Aşkım artar eksilir sabr u karâr
Olmasın Yahyâ gibi mahzûn u zâr
Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma        (Yahya Bey)





METİN TÜRLERİ






ŞİİR (COŞKU-HEYECAN DİLE GETİREN METİN)





>NAZIM BİÇİMLERİ-TÜRLERİ






    İçeriğe dön